توسعه الگوی پیشایندی مالکیت روانشناختی نسبت به مقاصد گردشگری: تحلیل مضمون

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت بازرگانی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

2 دانشیار مدیریت بازرگانی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

چکیده

مقدمه: مالکیت روانشناختی در بازاریابی مقصد و فعالیت های برندینگ نقش دارد و منجر به افزایش جذابیت مقصد شده است. هدف این مقاله شناسایی پیشایندهای مالکیت روانشناختی گردشگران نسبت به مقاصد گردشگری است.
داده و روش: در این پژوهش از روش آمیخته استفاده شده است. در مرحله اول عوامل مؤثر بر مالکیت روانشناختی گردشگران نسبت به مقصد گردشگری از طریق مصاحبه عمیق با خبرگان (شامل اساتید دانشگاه و مدیران و متخصصین در صنعت گردشگری) شناسایی گردید. روش نمونه گیری کیفی هدفمند و گلوله برفی بود. مصاحبه با 10 نفر از خبرگان انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ ها از روش تحلیل تم استفاده شد. سپس، یک پیمایش کمی به وسیله پرسشنامه بین 384 نفر از گردشگران شهرهای گردشگری بزرگ ایران (از جمله یزد، تهران، اصفهان، مشهد و شیراز ) انجام گرفت. روش نمونه­ گیری کمی با توجه به نامحدود بودن جامعه آماری، نمونه ­گیری در دسترس بود. برای بررسی اعتبار مدل از تحلیل عاملی تأییدی و مدل­سازی معادلات ساختاری استفاده شد.
یافته‌ها: یافته ­ها نشان داد عوامل مؤثر بر مالکیت روانشناختی گردشگران شامل تصویر مقصد، عامل اجتماعی فرهنگی، زیست­محیطی، اقتصادی، مدیریتی، زمینه ای، بازاریابی و جاذبه است. بر اساس نتایج بخش کمی اعتبار مدل مفهومی تأیید شد.
نتیجه‌گیری: در این تحقیق عوامل مؤثر بر مالکیت روانی گردشگران نسبت به مقصد گردشگری شناسایی شده است. این یافته ها کاربردهای نظری و عملی زیادی برای سیاست گذاران و برنامه ریزان در حوزه گردشگری خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها


اسعدی، میر محمد؛ سعیدا اردکانی، سعید. (1394). اارائه مدلی پویا جهت توسعه گردشگری تاریخی (موردمطالعه: استان یزد). کاوش­های مدیریت بازرگانی، 7(14)، 167-147.
پاشایی یوسف کندی، عزیزه؛ حسنی، محمد. (1401). عملکرد شغلی: واکاوی نقش ارزشهای سازمانی و رضایت از ارتباطات بر مالکیت روانشناختی پرستاران. مجله مدیریت فرهنگ سازمانی، 20(2)، 399-375.
دادیپور سارانی، ساره؛ حافظ رضازاده، معصومه. (1390). گردشگری و شهر سوخته زابل. اولین همایش ملی گردشگری، اقتصاد و بازاریابی، دانشگاه آزاد اسلامی زابل، آذر 1390.
علیکرمی، سجاد؛ فرهادی نژاد، محسن؛ رستگار، عباسعلی؛ یاسینی، علی؛ ابراهیمی، سید عباس. (1401). فهم روان شناسانه احساس مالکیت نسبت به مشاغل مدیریتی. مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 30 (104)، 40-7.
غلامپور، اسدالله؛ نعامی، عبدالله؛ مشبکی اصفهانی، اصغر. (1398)."ارائه الگوی بازاریابی مبتنی بر رسانه های اجتماعی در صنعت محصولات غذایی و نوشیدنی های ارگانیک ایران با بهره گیری از روش تحلیل تم. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 11(4)، 58-31.
فیض، داوود؛ طاهریان، حسین؛ زارعی، عظیم. (1390). کیفیت خدمات و رضایت مشتریان در صنعت هتلداری (مورد مطالعه: هتل های شهر مشهد).کاوش های مدیریت بازرگانی، 3(6)، 149-123.
کنجکاو منفرد، امیررضا؛ باروت کوب، محمدرضا؛ خلیلیان اشکذری، محمدمهدی؛ اسماعیلی، حمیده. (1401). بررسی اثر منابع و انگیزه ها بر ارزش ویژۀ برند مقاصد گردشگری شهری با توجه به نقش رفتار هم خلقی ارزش (شهر یزد به عنوان مورد مطالعه). اقتصاد و برنامه ریزی شهری، 3(1)، 134-121.
معصومی، مسعود. ( 1385 ). ماهیت گردشگری: ابعاد اقتصادی، فرهنگی - اجتماعی، سیاسی و محیطی گردشگری. تهران، پیک کوثر.
Altaf, M., Mohd, M., Sany, S., Mustafa, F., Shahzad, A. (2019).  Brand Empowerment and Brand Consistent Behavior: Mediating Role of Brand Psychological Ownership and Employee Brand Understanding", Pakistan Journal of Psychological Research, 34(3), 477- 496.
Ardakani, S., Konjkav Monfared, A., Hakkaki, M., Rezayi Dolat Abadi, H. (2013). Identifying the factors affecting the development. Journal of Management Systems, 1(2), 135-155.
Asatryan, V. S., Oh, H. (2008). Psychological ownership theory: An exploratory application in the restaurant industry. Journal of Hospitality  & Tourism Research, 32(3), 363–386.
Braun, v. Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology". Qualitative Research in Psychology Journal, 15(2), 123-140.
Buhalis, D. (2000). Marketing the competitive destination of the future", Tourism Management, 21(1), 97-116.
Chiang, Hsu-Hsin, Chang, Aihwa, Tzu-Shian Han, McConville, David. (2013). Corporate branding, brand psychological ownership and brand citizenship behavior: multilevel analysis  and managerial implications. Journal of General Management, 39(1), 55-80.
Deng, Weiwei, Lu, Changbao, Lin, Yingxing, Chen, Wan. (2020). A study on the effect of tourists value co-creation on the perceived value of souvenirs: mediating role of psychological ownership and authenticity. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 26(2), 200-214.
Gardner, D.G., Pierce, J.L. Peng, H. (2021). Social exchange and psychological ownership as complementary pathways from psychological contract fulfillment to organizational citizenship behaviors. Personnel Review, 50(6), 1479-1494.
Hammitt, W. E., Kyle, G. T., Oh, C. O. (2009). Comparison of place bonding models in recreation resource management. Journal of Leisure Research, 41(1), 57–72.
Jafari, J. (2000). Encyclopedia of Tourism, London: Routledge.
Jussila, I., Tarkiainen, A., Sarstedt, M., & Hair, J. F. (2015). Individual psychological ownership: Concepts, evidence, and implications for research in marketing. Journal of Marketing Theory and Practice, 23(2). 121–139.
Konjkav Monfared, A. R., Hosseini, E. (2020). The Impact of Exploration and Exploitation Strategies on Tourism Brand Reputation With Emphasis on The Role of Loyalty and Mental Image of Tourists (Case Study: 4 and 5 Star Hotels In Yazd)”. Journal of Tourism and Development, 9(3), 191-206.
Konjkav Monfared, A. R., Malekpour, L., Haji Ghasemi, M. (2019). The Role of Dynamic Capabilities and Customer Knowledge in Affecting Knowledge Management Capabilities on Performance (Case Study: The Gas Company of Yazd). Scientific Journal of Strategic Management of Organizational Knowledge, 2(5), 83-118.
Kumar, J., Nayak, Jogendra K. (2019). Understanding the participation of passive members in online brand communities through the lens of psychological ownership theory. Electronic Commerce Research and Applications, 36, 1-9.
Kuo, Hui-Ming, Su, Jung-Yao, Wang, Cheng-Hua, Kiatsakared, Pinyapat, Chen, Kuan-Yu, (2021). Place Attachment and Environmentally Responsible Behavior: The Mediating Role of Destination Psychological Ownership", Sustainability, 13, 1-16.
Lee, J., & Suh, A. (2015). How do virtual community members develop psychological ownership and what are the effects of psychological ownership in virtual communities? Computers in Human Behavior, 45, 382–391.
Li, S.;Wei, M., Qu, H., Qiu, S. (2020). How does self-image congruity affect tourists’ environmentally responsible behavior?. Journal of Sustainable, 28, 2156–2174. [CrossRef]
Pakjou, A, Izadi, M, Masoodipour, A, Fazel, M. (2011). Pattern of Travel Medicine Ethics in International Cooperation Program of Military Medicine. Mil Med Journal. 13(2), 117-123.
Peck, J., Shu, S. B. (2018). Psychological ownership and consumer behavior. Cham, Switzerland: Springer.
Pierce, J. L., Kostova, T., Dirks, K. T. (2001). Toward a theory of psychological ownership in organizations. Academy of management review, 26(2), 298-310.
Yim, J. (2021). When a place is psychologically claimed: The shifting effect of psychological ownership on residents’ support and prevention of local tourism", Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 35, 1-10.
Yoon, S.K., Kim, J.H., Park, J.E., Kim, C.J. Song, J.H. (2020). Creativity and knowledge creation: the moderated mediating effect of perceived organizational support on psychological ownership. European Journal of Training and Development, 44(6/7), 743-760.
Zhang, H., Xu, H. (2019). Impact of destination psychological ownership on residents’ place citizenship behavior".Journal of Destination Marketing & Management, 14, 1-14.
Zhang, Rong Mei, (2020). Psychological ownership in online brand communities: Scale development and validation. Doctoral dissertation, Auckland University of Technology.