سنجش عوامل مؤثر بر رضایت مندی از مساکن گروه های کم درآمد شهری (مطالعۀ موردی: مسکن مهر شهرضا)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارات متحده عربی

2 استاد گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

3 استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

تبیین موضوع: مسکن مهر، بزرگترین طرح دولتی برای تأمین مسکن بوده، و با توجه بر نقش تعیین­کننده قیمت زمین در قیمت مسکن، این طرح اقدام برای حذف این متغیر نموده تا از این طریق علاوه بر کنترل قیمت مسکن باعث تسهیل دسترسی اقشار آسیب­پذیر به مسکن مناسب شود.
روش: هدف از پژوهش حاضر، سنجش عوامل موثر بر رضایت­مندی از مساکن گروه­های کم درآمد شهری که به صورت موردی در مساکن مهر شهرضا انجام شده، است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی ساکنان مساکن مهر شهرضا می­باشد (2400 = N). با استفاده از جدول بارتلت و همکاران (2001)، 145 خانوار (سرپرست خانوار) به روش نمونه­گیری تصادفی از بین خانوارهای ساکن در مساکن مهر مورد نظر انتخاب شد. . ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه­ی محقق ساخته­ای است. تحلیل داده­ها از طریق تحلیل همبستگی و الگویابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم­افزارهای  SPSS  و Smart PLS  انجام شده است.
یافته‎ها: مدل­سازی معادلات ساختاری نشان داد، مولفه­های سیاست و برنامه­ریزی (701/0= γ، 15/14 = t)، اصول طراحی (421/0= γ، 26/6 = t)، تعامل همسایگان (282/0= γ، 05/3 = t) تبیین کننده­ی 66 درصد از تغییرات واریانس رضایتمندی از مساکن مهر شهرضا هستند.
نتایج:جهت انجام اقدامات لازمه به منظور افزایش رضایت­مندی اقشار کم درآمد شهری از مساکن مهر لازم است به مواردی مانند سیاست و برنامه­ریزی در این زمینه، اصول طراحی و موارد مربوط به تعاملات با همسایگان توجه نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آجیلیان ممتاز، شیوا.، رفیعیان، مجتبی؛ آقاصفری، عارف (1395). اصول، ابعاد و متغیرهای رضایت­مندی سکونتی در برنامه­ریزی مسکن مهر مطالعه موردی: شهرک مهرگان. فصلنامه مطالعات شهری، 5 (19)، 36-27.
آجیلیان ممتاز، شیوا.، رفیعیان، مجتبی؛ آقاصفری، عارف (1396). بررسی عوامل مؤثر بر رضایت­مندی سکونتی از پروژه­های مسکن اقشارکم درآمد (مورد پژوهشی: مسکن مهر قرقی (شهرک مهرگان)). نشریه انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 1 (13)، 257-247.
دفتر برنامه­ریزی مسکن (وزارت مسکن و شهرسازی) (1391). مسکن مهر: رویکرد نو در بخش مسکن. فصلنامه اقتصاد مسکن، شماره دو، 20-1.
رضایی، محمدرضا؛ کمایی­زاده، یعقوب (1391). ارزیابی میزان رضایت مندی ساکنان از مجتمع های مسکن مهر (مطالعه موردی: سایت مسکن مهر فاطمیه شهر یزد). فصلنامه مطالعات شهری، 2 (5)، 26-13.
رفیعیان، مجتبی؛ عسگری، علی؛ عسگری­زاده، زهرا (1388). سنجش میزان رضایت­مندی سکونتی ساکنان محله نواب. پژوهش­های جغرافیای انسانی، 47 (67)، 68-53.
رفیعیان، مجتبی؛ مسعودی­راد، ماندانا؛ رضائی، مریم (1393). سنجش میزان رضایت­مندی ساکنان از کیفیت سکونتی مسکن مهر، موردشناسی: مهرشهر زاهدان. مجله جغرافیا و آمایش شهری ـ منطقه­ای، 4 (12)، 150-135.
زنگنه، مینا.؛ قهرمانی، مریم؛ گودرزی سروش، خلیل (1396). سنجش میزان رضای تمندی ساکنان از کیفیت سکونتی مسکن مهر در شهر همدان. مطالعات محیطی هفت حصار، 6 (22)، 44-31.
سید عباس­زاده، میر محمد.؛ امانی ساری بگلو، جواد.؛ خضری آذر، هیمن؛ پاشوی، قاسم (1391). مقدمه­ای بر مدل­یابی معادلات ساختاری به روش PLS و کاربرد آن در علوم رفتاری با معرفی نرم­افزارهای Smart PLS، Visual PLS و PLS-Graph. ارومیه، انتشارات دانشگاه ارومیه.
کرمی، اسلام؛ محمدحسینی، پریسا (1397). بررسی تأثیر اجتماع‌پذیری فضاهای عمومی بر پایداری اجتماعی مجتمع‌های مسکونی، نمونه موردی: مجتمع‌های مسکن مهر اردبیل. فصلنامه مطالعات شهری، 7 (26)، 56-43.
نسترن، مهین؛ رعنایی، احد (1389). تحلیلی بر مفهوم مشارکت و کار گروهی در پروژه های آماده سازی اراضی مسکن مهر. نشریه معماری و شهرسازی آرمان­شهر، 3 (4)، 123-111.
نوری، محمدجواد؛ اسدپور، کاوه (1395). تبیین عوامل مؤثر بر میزان رضایتمندی سا کنان مسکن مهر از وضعیت سکونت مطالعه موردی: شهر دهاقان. فصلنامه مطالعات شهری، 1 (18)، 75-63.
Abdul Mohit, M., Azim, M (2012). Assessment of Residential Satisfaction with                        Public Housing in Hulhumale, Maldives. Social and Behavioral Sciences, 50, 756 – 770.
Abdul Mohit, M., Nazyddah, N (2011). Social housing programme of Selangor Zakat Board of Malaysia and housing satisfaction. Journal of Housing and the Built Environment, 26(1) 1: 43–164.
Azimi, N., Esmaeilzadeh, Y (2017). Assessing the relationship between house types and residential satisfaction in Tabriz, Iran. International Journal of Urban Sciences, 21(2): 1-19.
Bartlett, J. E., Kotrlik, J. W., Higgins, C. C (2001). Organizational research: Determining appropriate sample size in survey research. Information Technology, Learning, and Performance Journal, 19(1): 43- 50.
Buys, L., Miller, E (2012). Residential satisfaction in inner urban higher-density Brisbane, Australia: Role of dwelling design, neighbourhood and neighbours. Journal of Environmental Planning and Management, 55(3): 319–338. http://dx.doi.org/10.1080/09640568.2011.597592.
Chaskin, R. J., Joseph, M. L (2011). Social interaction in mixed-income developments: Relational expectations and emerging reality. Journal of Urban Affairs, 33(2): 209–237.
Etminani-Ghasrodashti, R., Majedi, H., Paydar, M (2017) Assessment of Residential Satisfaction in Mehr Housing Scheme: A Case Study of Sadra New Town, Iran. Housing, Theory and Society, 34(3): 323-342. DOI: 10.1080/14036096.2017.1298536
Fleury-Bahi, G., Félonneau, M.-L., Marchand, D (2008). Processes of place identification and residential satisfaction. Environment and Behavior, 40(5): 669-682.
Galster, G., Hesser, G (1981). Residential Satisfaction: Compositional and Contextual Correlates. Journal of Environment and Behavior, 13(6): 735-58.
Hur, M., Morrow-Jones, H (2008). Factors that influence residents' satisfaction with neighborhoods. Environment and Behavior.
Jian, G., Kazunori, H (2006). Research on residential lifestyles in Japanese cities from the viewpoints of residential preference, residential choice and residential satisfaction. Landscape and Urban Planning, 78(3): 165-178.
Lee, S. M., Conway, T. L., Frank, L. D., Saelens, B. E., Cain, K. L., Sallis, J. F (2017). The relation of perceived and objective environment attributes to neighborhood satisfaction. Environment and Behavior, 49(2): 136-160.
Li, Z., Wu, F (2013). Residential satisfaction in China's informal settlements: A case study of Beijing, shanghai, and Guangzhou. Urban Geography, 34(7): 923–949. http://dx.doi.org/10.1080/02723638.2013.778694.
Lovejoy, K., Handy, S., Mokhtarian, P (2010). Neighborhood satisfaction in suburban versus traditional environments: An evaluation of contributing characteristics in eight California neighborhoods. Landscape and urban planning, 97(1): 37-48.
Mohan, J., Twigg, L (2007). Sense of place, quality of life and local socioeconomic context: evidence from the survey of English housing, 2002/03. Urban studies, 44(10): 2029-2045.
Mohit, A. M., Ibrahim, M., Rashid, R. Y (2010). Assessment of residential satisfaction in newly designe d public low-cost housing in Kuala Lumpur, Malaysia. Habitat International, 34(1): 18-27.
Muyeba, S., Seekings, J (2012). Homeownership, privacy and neighbourly relations in poor urban neighbourhoods in Cape Town, South Africa. South African Review of Sociology, 43(3): 41–63.
Parkes, A., Kearns, A., Atkinson, R (2002). What makes people dissatisfied with their neighbourhoods? Urban Studies, 39(13): 2413–2438.
Ramezanpour, M., Nourtaghani, A (2018). Affordability Principles in Low-Income Housing Based on Residents` Perspective (Case Study: Babolsar Mehr housing). International Journal of Architectural Engineering & Urban Planning, 28(1): 1-13.
Riazi, M., Emami, A (2018). Residential satisfaction in affordable housing: A mixed method study. Cities, 82: 1-9.
Rioux, L., Werner, C (2010). Residential satisfaction among aging people living in place. Journal of Environmental Psychology, 31(2): 158-169.
Schwartz, A.F (2006). Housing Policy in the United States: An Introduction. Routledge, Taylor & Francis group.
Tucker, R., Abass, Z (2018). Residential satisfaction in low-density Australian suburbs: The impact of social and physical context on neighborhood contentment. Journal of Environmental Psychology. 56: 36-45. doi: 10.1016/j.jenvp.2018.02.005.
Zhang, Y., Van den Berg, A. E., Van Dijk, T., Weitkamp, G (2017). Quality over Quantity: Contribution of Urban Green Space to Neighborhood Satisfaction. International journal of environmental research and public health, 14(5): 535-547.