مدل‌سازی ساختاری تحرک اجتماعی بین نسلی مهاجرین افغانستانی (مطالعۀ موردی: شهر کاشان)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا و اکوتوریسم، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا و اکوتوریسم، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده

تبیین موضوع: امروزه بحث مهاجرت و مسائل مربوط به آن از اهمیت زیادی در برنامه ربزی شهری برخوردار است، یکی از مسائلی که مهاجران با آن مواجه هستند تحرک اجتماعی می باشد، هدف پژوهش حاضر ارزیابی وضعیت تحرک اجتماعی بین نسلی مهاجرین افغانستانی در شهر کاشان است.
روش: روش پژوهش- توصیفی تحلیلی می‌باشد، حجم نمونه با استفاده از نرم‌افزار Sample Power با سطح اطمینان 95 درصد و خطای احتمالی 5 درصد 150 نفر نمونه از جمعیت 20هزار نفری مهاجران افغانستانی شهر کاشان محاسبه گردید. برای تجزیه‌وتحلیل توصیفی و استنباطی داده‌ها از آزمون آماری  T-Test در نرم‌افزار SPSS و جهت تبیین و مدل‌سازی اثرات نیز از مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار AMOS استفاده گردید.
یافته‎ها: نتایج حاصل از آزمون T نشانگر معنی‌دار بودن شاخص‌های تقدیرگرایی، اعتماد اجتماعی و سرمایه فرهنگی در تحرک اجتماعی می باشد. تحلیل یافته‌های منتج از مدل‌سازی معادلات ساختاری بیانگر این است که از بین شاخص‌های موردسنجش، شاخص سرمایه فرهنگی ذهنی اکتسابی بیشترین بار عاملی را با وزن 0.98 در رتبه اول به خود اختصاص داده است. عامل سرمایه فرهنگی ذهنی پس از ذهنی اکتسابی با بار عاملی 0.85 در رتبه دوم قرارگرفته است. عامل‌های سرمایه فرهنگی عینی، تقدیرگرایی و اعتماد اجتماعی نیز با بارهای عاملی 0.82، 0.26- و 0.22- در مرتبه‌های بعدی قرارگرفته‌اند.
نتایج: بنابراین پس از تحلیل جزئی‌تر شاخص‌های مذکور میزان اعتماد به خویشاوندان، میزان مطالعه کتاب، میزان آشنایی با زبان‌های خارجی ،ورزش کردن، تلاش کردن هرکس برای رسیدن به آنچه می‌خواهد در تحرک  بین نسلی مهاجرین افغانستانی در شهر کاشان تشخیص داده شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ابراهیمی، قربانعلی؛ جان علیزاده چوببستی، حیدر؛ رازقی­مله، هادی (1395). بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی بر اعتماد اجتماعی (مطالعه موردی شهروندان 18سال و بالاتر شهر تهران). فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، 6 (21)، 44-25.
افراخته، حسن؛ منافی آذر، رضا؛ ولائی، محمد (1395). اثرات مکانی -فضایی مهاجرت بازگشتی در شهرستان میاندوآب. مجلّه پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، 5 (13)، 83-98.
اکبری، امین (1383). نقش سرمایه اجتماعی در مشارکت: بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی و سیاسی (مطالعه موردی: سقز). دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
ایراندوست، کیومرث؛ بوچانی، محمدحسین؛ تولایی، روح‌الله (1393). تحلیل دگرگونی الگوی مهاجرت داخلی کشور با تأکید بر مهاجرت‌های شهری. فصلنامه مطالعات شهری، 2 (6)، 105-118.
پوراحمد، احمد؛ زیاری، کرامت الله؛ زاهدی، جاوید (1393). سنجش کیفیت زندگی شهری مهاجران افغان مقیم ایران با رویکرد ذهنی (مطالعه موردی: شهر رباط‌کریم). پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، 2 (1)، 1-15.
زارع، بیژن؛ لطفی، مهوش (1392). تحلیل جامعه‌شناختی تحرک اجتماعیِ بین نسلی در شهر کرمانشاه. مجلۀ تحلیل اجتماعی، 4 (68)، 37-66.
زکی، علی (1391). اثر مهاجرت برساخت اجتماعی اقتصادی جوامع شهری (مطالعه موردی: مقایسه شاهین‌شهر با خمینی‌شهر). فصلنامه مطالعات شهری، 2 (2)، 112-83.
زنجانی، حبیب‌الله (1393). مهاجرت. انتشارات، سمت تهران، 263 صفحه.
شارع پور، محمود؛ خوش فر، غلامرضا (1381). رابطه سرمایه فرهنگی با هویت اجتماعی جوانان. نامه علوم اجتماعی، (20), 133-147.
شاطریان، محسن؛ گنجی پور، محمود (1389). تأثیر مهاجرت افغان ها بر شرایط اقتصادی و اجتماعی شهر کاشان. مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، 1 (3)، 83-102.
شجاعی، جواد (1384). عوامل اجتماعی روانی مؤثر بر تقدیرگرایی. پیمایش، ویژه نامه هفته پژوهش.
صفایی پور، مسعود (1390). روش‌های مقدماتی تحلیل جمعیت. اهواز: انتشارات دانشگاه شهید چمران، 42 صفحه.
صفایی پور، مسعود (1390). فرهنگنامه واژگان و نظریه‌های مهاجرت درون‌شهری. اهواز: انتشارات دانشگاه شهید چمران، 43 صفحه.
عیسی زاده، سعید؛ مهران فر، جهانبخش (1391). مهاجرت غیرقانونی و تبعات اقتصادی آن درکشورهای میزبان (با تأکید بر مهاجران افغانی در ایران). فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، 1 (2)، 116-97.
عیسی زاده، سعید؛ مهران فر، جهانبخش (1392). بررسی تأثیر مهاجرت‌های بین‌المللی بر سطح اشتغال و دستمزد: (موردمطالعه اقتصاد ایران). مجله تحقیقات اقتصادی، 48 (2)، 111-130.
غفاری، زهرا (1395). تأثیر سرمایه فرهنگی تجسم یافته (ذهنی) بر تحرک اجتماعی میان نسلی (موردمطالعه: شهروندان 30 تا 54 ساله شهر گرگان). فصلنامه توسعه اجتماعی، 11 (4)، 206-183.
غفاری، زهرا؛ حقیقتیان، منصور (1395). بررسی و تبیین تحرک اجتماعی میان نسلی با تأکید بر سرمایه فرهنگی عینیت یافته بوردیو (موردمطالعه: شهروندان 30 تا 54 ساله شهر گرگان). مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، 13 (1)، 197-2016.
فطرس، محمدحسین؛ شهبازی، فاطمه (1393). بررسی تحرک درآمدی در ایران طی سال‌های پیش و پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌های نقدی 1392-1363. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 3 (12)، 201-183.
قریشی، فخرالسادات؛ صداقت، کامران (1388). بررسی نقش عوامل فرهنگی-اجتماعی مرتبط بر شکل گیری اعتماد اجتماعی شهروندان تبریز. جامعه‌شناسی کاربردی، 20 (4)، 75-102.
کشاورز قاسمی، حسین؛ نادرپور، بابک (1397). تبیین پیامدهای مهاجرت اتباع کشور افغانستان بر جامعه ایران (مطالعه موردی: شهر قزوین). فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 8 (3)، 289-305.
کیانی سلمی، صدیقه؛ بسحاق، محمدرضا (1395). تبیین اثرات جشنواره گلاب‌گیری از دیدگاه ساکنان محلی. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، 11 (34)، 65-92.
کیانی، مژده (1385). کاربرد کامپیوتر در علوم اجتماعی. تهران: انشارات دانشگاه پیام نور.
نایبی، هوشنگ؛ معصومی راد، رضا (1392). عوامل اجتماعی مؤثر بر تحرک اجتماعی (شغلی) اعضای هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی.فصلنامه راهبرد اجتماعی و فرهنگی، 2 (7)، 103-123.
نایبی، هوشنگ؛ معصومی­راد، رضا (1390). عوامل فرهنگی موثربر تحرک اجتماعی مردان 35 تا 64 ساله شهر تهران. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات جامعه‌شناختی، (39)، 1-34.
نایینی، هوشنگ (1388). آمار توصیفی برای علوم اجتماعی. تهران: انتشارات سمت،.
ندیمی، حمیرا (1390). تحرک شغلی مسئولان سیاسی ایران (ارائه یک مقیاس). فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، 2 (2)، 215-185.
نوغانی، محسن (1383). آموزش و پرورش و بازتولید فرهنگی. رشد علوم اجتماعی.
Alex, Nunn., Dr. Steve, Johnson., Dr. Surya, Monro., Dr. Tim, Bickerstaffe., Sarah, Kelsey (2007). Factors influencing social mobility. University of Huddersfield Repository Department for Work and Pensions Research Report 450:1-76
Blau, Peter., Duncan, Otis Dudley (1967). The American Occupational Structure.New York: Wiley.
Breen, R (2004). Social mobility in Europe. Oxford: Oxford University Press.
Breen, R (2010). Social Mobility and Equality of Opportunity Geary. Lecture Spring 2010 The Economic and Social Review, 41(4): 413-428.
Breen, R., Goldthorpe, J. H (2001). Class, Mobility and Merit: The Experience of two British Birth Cohorts. European Sociological Review 17: 81–101
Giles, W (2013). Class, contention, and a world in motion.edited by Winnie                                                  lem and pauline gardiner barber: 23-40, Berghahn Books.WWW.berghahnbooks.com
Goldthorpe, J.H (2000). On sociology: Numbers, narratives, and the integration of research and theory. Oxford: Oxford University Press.
Goldthorpe, John H., Erikson, Robert (1992). The Constant Flux- a Study of Class Mobility in Industrial Societies. Oxford: Clarendon press.
Grare, Frederic., Maley, William (2011). The Afghan Refugees in Pakistan. Middle East Institute, pour la Recherche Strategique.
Jo Blanden, Robert Haveman, Timothy Smeeding and Kathryn Wilson (2014). Intergenerational mobility in the United of States and Great Britain: a comparative study parent-child pathway, 48p.
Koepke, Bruce (2011). The Situation of Afghans in the Islamic Republic of Iran Nine Years After the Overthrow of the Taliban Regime in Afghanistan. Middle East Institute, pour la Recherche Strategique.
Kronenfeld, D.A (2011). Can Afghanistan Cope withReturnees? A Look at some New Data. Middle East Institute, pourla Recherche Strategique.
LIPSET, S.M., Bendix, R (eds) (1954). Class, Status and Power. London: Rutledge
Marshall, G (1998). Dictionary of Sociology. Oxford University press.
Matras, J (1984). Social inequauality, stratifacathon and mobaility. Pratic, Hall, 7.
Payne, G.J. Roberts (2002). Opening and Closing the Gates: Recent Developments in British Male Social Mobility. Sociological Research Online 6(4), http://www.socresonline.org.uk/6/4/payne.
Rajarshi Majumder (2010). Intergenerational mobility in educational & occupational attainment: a comparative study of social classes in India. 1-26.
Rogers, E (1966). Modernization Among Peasants, New York: Holt.