تحلیل شاخص های کمّی و کیفی مسکن در شهر جیرفت و پیش بینی مسکن مورد نیاز تا سال 1400

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مسکن به ­عنوان یکی از اساسی­ ترین نیازهای انسان است و به­عنوان یکی از مسائل حاد کشورهای در حال توسعه محسوب می­شود. ضعف مدیریت اقتصادی، نداشتن برنامه ­ریزی مسکن و رشد شتابان جمعیت شهرنشین، تامین مسکن را در کشور ایران به یک معضل تبدیل کرده است؛ از این رو، توجه به مسائل و مشکلات و ارتقای وضعیّت کمّی و کیفی مسکن می­تواند برنامه­ ریزی و تصمیم­ گیری را در این بخش تسهیل نماید. هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیّت شاخص­های کمّی و کیفی مسکن در شهر جیرفت و مقایسه آن با مناطق شهری کشور و همچنین پیش­بینی زمین و مسکن مورد نیاز این شهر تا سال 1400 است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای، آمار سرشماری­های نفوس و مسکن، طرح جامع شهر جیرفت و داده­ های میدانی است. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که در طی دورۀ 1390-1345 وضعیّت شاخص­های کمّی و کیفی شهر جیرفت بهبود داشته است، ولی در بعضی موارد در مقایسه با مناطق شهری کشور در رتبه پایین ­تری قرار دارد. همچنین در این مقاله جمعیت و تعداد خانوار این شهر تا سال 1400 پیش­بینی و مشخص شده که در این مدت به 15774 واحد مسکونی جدید و 1246146 مترمربع زمین نیازمند خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


اینانلو، علی. (۱۳۸۱). برنامه ریزی مسکن تحلیلی بر عرضه و تقاضای مسکن در شمال شهر قزوین. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
 بزّی، خدارحم. جواهری، عباس. (۱۳۹۰). بررسی افتراق مکانی- فضایی محلّه های شهر زابل در برخورداری از شاخص های مسکن سالم. مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال ۲۲، شمارۀ پیاپی۴۳، صص ۲۰۲-۱۸۵.
 ثواب، زهرا. (۱۳۸۸). بررسی عوامل مؤثر بر نیاز به مسکن با تاکید بر تغییر شکل خانواده و مراحل دور زندگی در شهر نی ریز. فصلنامه جمعیت، شماره ۶۷ و ۶۸، صص ۱۴۴-۱۱۹.
 حکمت نیا، حسن. موسوی، میرنجف. (۱۳۹۰). کاربرد مدل در جغرافیا با تاکید بر برنامه ریزی شهری و ناحیه ای. چاپ دوم، یزد: انتشارات علم نوین.
 حکیمی، هادی. پورمحمدی، محمدرضا. پرهیزکار، اکبر. مشکینی، ابوالفضل. پورطاهری، مهدی. (۱۳۹۰). ارزیابی شاخص های کمّی و کیفی مسکن در سکونتگاه های غیررسمی ایران (مطالعه موردی: جمشیدآباد خوی). مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال۲۲. شماره پیاپی۴۴، صص ۲۱۰-۱۹۷.
 خداپرست، مهدی. یوسف روفی. (۱۳۹۰). انبوه سازی و جایگاه آن در توسعه شهری. تهران: اولین کنفرانس ملی عمران و توسعه.
 خوشاب، علی. کمالی باغراهی، اسماعیل (۱۳۹۲). ارزیابی عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی در نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده شهری (نمونه موردی: شهر جیرفت). تهران: اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعه پایدار.
 رفیعی، مینو، (۱۳۷۷). مروری بر سیاست های ساخت و ساز و مشکلات عرضه و تقاضای مسکن. روزنامه همشهری.
 زیاری، کرامت الله. زرافشان، عطاءالله. (۱۳۸۵). بررسی تغییرات کمّی و کیفی مسکن در شهر مراغه و پیش بینی مسکن مورد نیاز تا سال ۱۴۰۲. مجلّۀ جغرافیا و توسعه، دوره ۴، شمارۀ پیاپی۸، صص ۱۰۵-۸۵.
زیاری، کرامت الله. قرخلو، مهدی. جان بابا نژاد طوری، محمدحسین. (۱۳۸۹). مقایسۀ تطبیقی شاخص های کمّی و کیفی مسکن شهر بابل با نقاط شهری کشور با تاکید بر مسکن سالم. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره۹۷، صص ۱۱۶-۸۳.
زیاری، کرامت الله. مهدنژاد، حافظ. پرهیز، فرهاد. (۱۳۸۸). مبانی و تکنیک های برنامه ریزی شهری. چابهار: انتشارات دانشگاه بین المللی چابهار.
 شکرگزار، اصغر. (۱۳۸۵). توسعه مسـکن شـهری در ایران. تهران. انتشارات حق-شناس.
 طرح جامع توسعه و عمران ناحیه جیرفت، وضع موجود. (۱۳۸۵). مهندسین مشاور آرمانشهر.
 طرح مجموعه شهری مشهد. (۱۳۸۷). مطالعات پایه مسکن. مهندسان مشاور فرنهاد.
کلانتری، میترا. (۱۳۸۵). برنامه ریزی توسعه پایدار شهری با تاکید بر توسعه فیزیکی (مطالعه موردی: شهر تفرش). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
 محمدزاده، یوسف. (۱۳۸۲). ارزیابی ملاحضات شهرسازی در احداث مجتمع های مسکونی تبریز (مجتمع های گلپارک، شفیع زاده، شهید رجائی و کوثر). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.
 مرکز آمار ایران. (۱۳۹۰). سرشماری های نفوس و مسکن.
واهبی، مرادعلی و رجب صلاحی، حسین (۱۳۹۱). بررسی تصویری اشکالات در اجرای ساختمان ها و مقایسه با مقررات ساختمانی ایران. انتشارات علم معمار.
هادی زاده زرگر، صادق. هاشمی امری، وحید. مسعود، محمد. (۱۳۹۲). سنجش توسعه یافتگی مناطق شهری اصفهان در بخش مسکن. مجلّه مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه ای، سال ۵. شماره۱۷، صص ۱۰۰-۸۵.
 Flood, J., (1997). Urban and housing indicators. Urban studies, No,34(10), pp: 1635-1665.
 Gallent, N., Shucksmith, M., Tewdwr-Jones, M., (Eds.)., (2003). Housing in the European countryside: Rural pressure and policy in Western Europe. Routledge.
 Veltmeyer, H., (2010). The poverty report: Ideas, policies and pathways. In Development Forum, Vol,۳, Special Issue.
 Winston, N., Eastaway, M.P., (2008). Sustainable housing in the urban context: international sustainable development indicator sets and housing. Social Indicators Research, No,87(2), pp: 211-221