بررسی تقویم آب و هوایی گردشگری با استفاده از CTIS (مطالعه موردی: شهر کرمان)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار آب و هواشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

امروزه صنعت گردشگری به‌ عنوان صنعتی پویا و فراگیر تمامی ارکان بنیادین جوامع و سیستم‌های جهانی را در برگرفته است. اقلیم به‌عنوان پدیده‌ای جغرافیایی، رابطه‌ای تنگاتنگ و انکارناپذیر با صنعت گردشگری و توسعۀ مقاصد آن دارد؛ به‌ طوری‌ که موفقیت بسیاری از مقاصد مطرح گردشگری جهان، مرهون وجود شرایط اقلیمی مطلوب است. یک اقلیم مناسب می‌تواند پاسخ‌های مثبت گردشگران را در پی داشته باشد؛ از این ‌رو، گردشگران برنامه سفر خود را با توجه به شرایط اقلیمی و جوّی مقصد مورد نظر طرح‌ریزی می‌کنند. در این پژوهش با بررسی داده‌های هواشناسی دما، فشار بخارآب، رطوبت نسبی، سرعت باد، ساعت آفتابی، ابرناکی ایستگاه سینوپتیک کرمان در یک دورۀ آماری 20 ساله (1994 تا 2013) و بهره­ گیری از نرم‌افزار Rayman و محاسبه شاخص­هایPET  و طرح مطالعات آب و هوایی گردشگری، تقویم زمانی گردشگری در شهر کرمان ارائه شد. نتایج تحقیق نشان‌دهنده ارتباط تنگاتنگ اقلیم و شرایط آب و هوایی با فعالیت­های گردشگری و گذران اوقات فراغت در شهر کرمان است؛ در واقع، یک اقلیم مناسب از نظر گرمایی، زیباشناختی و فیزیکی می‌تواند عاملی برای جذب گردشگر باشد. نتایجی که در قالب تقویم زمانی ارائه‌ شد، نشان می­دهد که از یکم اردیبهشت تا 11 خرداد و 10 شهریور تا 28 مهر، بهترین زمان و 10 آذر تا 22 بهمن، بدترین زمان برای حضور گردشگران در کرمان است.

کلیدواژه‌ها


حسنوند، عباس. سلیمانی تبار، مریم. یزدان پناه، حجت الله. (۱۳۹۰). تبیین میزان آسایش اقلیمی استان لرستان براساس شاخص TCI. مجله برنامه ریزی فضایی، شمارۀ ۱.
رنجبر، فیروز. (۱۳۸۸). ارزیابی شرایط اقلیمی برای توسعه صنعت گردشگری به روش TCI (مطالعه موردی: استان فارس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران.
ساری صرّاف، بهروز. محمّدی، غلامحسین. حسینی صدر، عاطفه. (۱۳۸۹). تعیین مناسب ترین شاخص Rayman برای مطالعه اقلیم آسایش در شمال استان آذربایجان غربی. تهران: چهاردهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران، صص ۱۰۵–۱۰۰.
ضیائی، محمود. بختیاری، آرشین. (۱۳۸۷). شاخص اقلیم آسایش گردشگری جزیرۀ کیش. کیش: پنجمین همایش «خلیج فارس».
علیجانی، بهلول. زابلی، سعید. (۱۳۹۳). ارزیابی پتانسیل های اقلیمی گردشگری در استان کرمان. فصلنامۀ جغرافیای طبیعی، سال ۷، شمارۀ ۲۵.
 فرج زاده، منوچهر. احدآبادی، علی. (۱۳۸۸). ارزیابی و پهنه بندی اقلیم گردشگری ایران با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری TCI. پژوهش های جغرافیای طبیعی. شمارۀ ۷۱. صص ۴۲-۳۱.
 فرهودی، رحمت الله. شورجه، محمود. (۱۳۸۳). برآوردی بر گردشگری معبد آناهیتای شهر کنگاور. فصلنامه مطالعات گردشگری، شمارۀ ۷. صص ۴۵- ۱۹.
 Amelong, B., (2007). Mediterranean tourism: Exploring the future with the tourism. Climatic index. International centre for integrative studies, Maastricht University, The Netherlands.
 Besancenot, J.P., (1990). Climate tourism. Masson édit. Collection géographie, Paris.
 Daniel, Scott., Geoff, Mcboyl., Michael, Schwartzentruber., (2004). Climate change and the distribution of climatic resources for tourism in north America. climate research clime RES, Vol,27, pp:105-117.
 De.Freitas, C.R,, Scott, D., Mc.Boyle, G., (2008). A second generation climate index for tourism (CIT): specification and verification. Int J Biometeorol, No,52, pp: 399–407.
 Hamilton, J.M., Lau, M.A., (2005). The role of climate information in tourist destination choice decision-making. In: Proceedings of the 17th International Congress of Biometeorology (ICB 2005), Garmisch-Partenkirchen, Germany, 9–5 September 2005. Deutscher Wetterdienst, Offenbach am Main, pp: 608–661.
 Lin, T., Matzarakis, A., (2008). Tourism climate and thermal comfort in Sun Moon Lake, Taiwan. Int J Biometeorol, No,52, pp: 281–290.
 Matzarakis, A., (2007). Assessment method for climate and tourism based on daily data. Developments in Tourism Climatology, Meteorological Institute, University of Freiburg, D-79085 Freiburg, Germany.
 Matzarakis, A., De Freitas, C., Scott, D., (2004). Advances in tourism climatology. Berichte des Meteorologischen Institutes der Universität, Freiburg.
 Matzarakis, A., Matuschek, O., Neumcke, R., Rutz, F., Zalloom, M., (2007). Climate change scenarios and tourism–How handle and operate with data. Developments in Tourism Climatology, Meteorological Institute, University of Freiburg, D-79085Freiburg, Germany.
 Matzarakis, A., Rutz, F., Mayer, H., (2007). Modelling Radiation fluxes in simple and complex environments- Application of the RayMan model. Int J Biometeorol, No,51, pp; 323–334.
 Matzarakis, A., Schneevoigt, T., Matuschek, O., Endler, C., (2007). Climate-Tourism-Information-Scheme (CTIS). Meteorological Institute, Albert-Ludwigs-University of Freiburg, Germany.
M-Blen, Gomez Martin., (2005). Weather, Climate and Toyrism. Geography perspective annals of tourism Research, Vol,32, No.3, pp: 571-591.
 Perry, A.H., (1972). Weather, climate and tourism. Weather, No,27, pp;199–203.
 Perry, A.H., (1993). Climate and weather information for the package holiday-maker. Weather, No,۴۸, pp: 410–414.
۲۲Pleško, N., Zaninović, K., (1988). Tourism and climate (in Croatian). Turizam, No,۳۶, pp: 219–224.
 Scott, D., Johnes, B., Mac-Boyle, G., (2004). Climate, Tourism and Recreatio: A bibliography. Univercity of Waterloo Canada.
 Zaninović, K., Matzarakis, A., (2009). The bioclimato-logical leaflet as a means conveying climatological information to tourists and the tourism industry. Int J Biometeorol, No,53, pp: 369–374.