تبیین چارچوب طراحی فضای شهری دوستدار بانوی ایرانی (مطالعه موردی: خیابان‌های شهری کرمان)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسندگان

1 شهرسازی، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، کرمان، ایران

2 گروه آموزشی شهرسازی دانشکده هنر دانشگاه ازاد اسلامی کرمان. ایران

3 مدیریت و برنامه ریزی شهری و منطقه ای ،پژوهشگاه علوم انسانی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران

10.22103/jusg.2025.2155

چکیده

زنان به عنوان نیمی ‌از بهره برداران فضاهای شهری، حق دارند همانند مردان از فضاهای ‌شهری استفاده کنند. اما از آنجایی که نوع نیازها، نحوه ادراک محیط و در نتیجه الگوهای رفتاری زنان و مردان در فضاهای شهری، تفاوت‌های معناداری دارند، لذا نادیده انگاشتن تفاوت‌ها ‌می‌تواند حضور زنان را در فضاهای عمو‌می‌محدود نماید. هدف این مقاله تبیین چارچوب طراحی فضاهای شهری دوستدار بانوان با تاکید بر خیابان‌های شهری در شهر کرمان است. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی و با مصاحبه میدانی و ابزار پرسشنامه در روش دلفی به دنبال بررسی موضوع پرداخته است. جامعه آماری تحقیق 16 نفر از اساتید دانشگاه، برنامه‌ریزان و مدیران شهرداری هستند که با روش هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند.نتایج تحقیق نشان داد که پیامدهای طراحی خیابان دوستدار بانوان بر اساس شرایط علی و تعاملی و همچنین تحولات مداخله‌گر و زمینه‌ای باعث گسترش حضور بانوان در خیابان و تعامل بیشتر آنها در یک بستر اجتماعی با سایر شهروندان خواهد شد. این تعاملات به حس آرامش و احساس رضایت بانوان منجر می شود. بر همین اساس در طراحی شهری امنیت و ایمنی و حذف فضاهای بی دفاع و مخروبه شهری از الزامات اصلی طراحی یک خیابان دوستدار بانوان محسوب ‌می‌شود که در اولویت اول چارچوب طراحی‌های شهری قرار می‌گیرد.بر همین اساس مولفه‌های طراحی شهر در سه بعد قانونگذاری، بعد ساختارسازی و بعد کارکردگرایی دسته‌بندی شده‌اند.

کلیدواژه‌ها