بازتوسعه اراضی قهوه ای و خاکستری با رویکرد توسعه پایدار، مطالعه موردی: منطقه ۳ و ۴ شهرداری کرمان

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد چغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

2 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

3 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

4 دبیر کمیته یکپارچه‌سازی اطلاعات مکانی (Gis) شهرداری کرمان، کرمان، ایران.

10.22103/JUSG.2024.2117

چکیده

مقدمه: بازتوسعه یکـی از مـؤثرترین ابزارهـای توسـعۀ پایدار است که موجـب دمیـدن زنـدگی جدیـد در محدوده­ هـایی مـی ­گـردد که در طی زمـان­ هـای گذشته توسـعه یافتـه، امـا در حـال حاضـر از نقـایص فیزیکی حقیقی و یا ادراکی مانند فضاهای ناکارآمـد یـا آلودگی­ های زیست محیطی رنج می ­برد.
داده و روش: پژوهش حاضر از نظر ماهیت، از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی می ­باشد. گردآوری اطلاعات، از طریق روش ­های کتابخانه ­ای و مشاهده وضع موجود در محدوده مورد مطالعه تکمیل گردیده است.  برای تجزیه و تحلیل وضعیت پراکنش اراضی قهوه ­ای و خاکستری و تهیه نقشه و نمایش اطلاعات از نرم­افزار 10.8  Arc GIS استفاده شده است.
یافته‌ها: این مقاله پس از همپوشانی لایه ­های مورد نظر سایت ­های اراضی قهوه ­ای و خاکستری شهر کرمان، این اراضی را در پنج گروه اراضی قهوه ­ای و دو گروه اراضی خاکستری طبقه بندی کرده است و به ارائه پیشنهاداتی جهت جبران کمبود کاربری ­های مورد نیاز در هر منطقه، اصلاح وضع موجود و بازتوسعه اراضی قهوه ­ای و خاکستری در مناطق 3 و 4 شهر کرمان پرداخته است.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل به این ترتیب است که کل اراضی قهوه ­ای در منطقه 3 حدود 9 درصد از سطح منطقه و در منطقه 4 حدود 11 درصد از سطح منطقه و به همین نسبت کل اراضی خاکستری در منطقه 3 حدود 12 درصد و در منطقه 4 حدود 23 درصد از سطح مناطق را پوشش می­ دهند که توجه به ظرفیت های توسعه ­ای این فضاها خصوصاً فضاهای رها شده و بلااستفاده درون مناطق شهری کرمان و اتخاذ راهکارهایی به منظور باز توسعه این فضاها، ضمن کاهش الگوی پراکندگی شهری و اتخاذ راهکارهایی به منظور بازتوسعه این فضاها، منجر به تحقق انگاره توسعه پایدار خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


منابع
اسکندری، ندا؛ سادات زر­آبادی، زهرا؛ سلمان‌­زاده، سینا، بهار. (1396). ارزیابی باز توسعه زمین رهاشده با استفاده از مدل AHP (مطالعه موردی: فرودگاه قلعه­مرغی تهران). مطالعات جغرافیا، عمران و مدیریت شهری، 3 (1)، ۱۹۲-۲۰۲.
اسماعیل­پور، نجما؛ علیمی، سوگند؛ موسوی، سیدحجت (1393). فرصت­ها، چالش­ها و شیوه­های مداخله در زمین­های قهوه­ای (مطالعه موردی: محله حاشیه نشین کشتارگاه یزد). کنفرانس برنامه­ریزی و مدیریت شهری با تاکید برمولفه­های شهرهای اسلامی.
روشنی، پریسا؛ نیستانی، امین. (1394). به کار­گیری رهیافت توسعه نوسنتی محلات (TND) در ساماندهی محلات شهری با تاکید بر اراضی خاکستری (نمونه موردی: محله حسینی معصوم شهر بجنورد). کنگره بین­المللی عمران، معماری و توسعه شهری، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
رهنما، محمد­رحیم؛ خاکپور، براتعلی؛ رضوی، محمدحسن. (1394). شناسایی و خوشه­بندی اراضی قهوه­ای شهر مشهد به منظور ارایة الگوهای سرمایه­گذاری. مجله جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، 13 (1)، ۲۴، ۱-۲۲.
زنگی­آبادی، علی؛ نسترن، مهین؛ کمالی باغراهی، اسماعیل. (1394). تحلیل روند و نحوة توسعه فیزیکی- کالبدی شهر کرمان از پیدایش تاکنون. نشریه مطالعات نواحی شهری، سال دوم، شمارة ۴، پیاپی ۵.
سعیدی­مفرد، ساناز؛ حسنی، فرانک. (1396). برنامه­ریزی برای بازطراحی اراضی قهوه­ای شهری با رویکرد اجتماعی مکان­سازی نمونه موردی: کارخانه قند آبکوه مشهد. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال سی و دوم، شماره چهارم، شماره پیاپی۱۲۷.
سلیمانی، محمد؛ تولایی، سیمین؛ زنگانه، احمد؛ احمدی، مظهر. (1394). بررسی پراکنده­رویی و ظرفیت­های توسعه درونی شهر سقز. فصلنامه علمی _پژوهشی نگرش­های نو در جغرافیای انسانی، 7 (3)، ۱۲۳-۱۴۴.
سعیدی­مفرد، ساناز. (1399). بهره­گیری از سیستم پشتیبانی فضایی چند معیاره در اولویت­بندی توسعه مجدد اراضی قهوه­ای درکلانشهر مشهد. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، دوره ۳۶، شماره ۱.
قرخلو، مهدی؛ زنگنه شهرکی، سعید. (1388). شناخت الگوی رشد کالبدی فضایی شهر با استفاده از مدل­های کمی (مطالعه موردی: شهر تهران). مجله جغرافیا و برنامه­ریزی محیطی، 20 (2)، ۱۹-۴۰.
شاهی، زهرا؛ عبدالهی، علی­اصغر؛ سلطانی نژاد، حمید؛ خلیلی، سروش (1398). بازتوسعه اراضی قهوه­ای و خاکستری مناطق یک و دو شهرداری کرمان. دومین کفرانس عمران، معماری و شهرسازی کشورهای جهان اسلام، دانشگاه تبریز.
مرکز آمار ایران، ۱۳۹۰.
مستوفی، وحید؛ فرامرزی، مهسا؛ درسخوان، رسول. (1400). تحلیلی بر پیشران­های مؤثر بر الگوی مطلوب توسعه میان­افزا و مدیریت اراضی قهوه­ایی نمونه موردی: کلانشهر تبریز. نشریه علمی جغرافیا و برنامه­ریزی، 25 (76)، ۲۷۹-۲۸۹.
References
Barton, H., Grant, M., & Guise, R. (2003). Shaping Neighbourhoods: A Guide for Health,- Sustainability and Vitally. Sponpress, London and New York.
Rescue. (2004). Guidance on Sustainable Land Use and Urban Design on Brownfield sites Available. at www.rescue-europe.com.
US Environmental Protection Agency (EPA), Road Map to Understanding Innovative Technology Options for Brownfields Investigation and Cleanup, 2006, fourth Edition, EPA-542-B-05-001, cited on October 24.