عملکرد مدیریت شهری با تأکید بر شاخص های حکمروایی خوب از منظر شهروندان (مطالعۀ موردی: شهر قیر)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسنده

عضو هیات علمی گروه جغرافیا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران

چکیده

مقدمه: حکمروایی در واقع فرآیندی بر اساس کنش متقابل میان سازمان­ ها و نهادهای رسمی ادارۀ شهر از یک سو و سازمان ­های غیردولتی و تشکل­ های جامعۀ مدنی، از طرف دیگر است. سیستم حکمروایی شهری مطلوب مبتنی بر هفت اصل است که عبارتند از: مشارکت، قانون­مندی، پاسخ­گویی، اجماع ­سازی، کارایی و اثربخشی، شفافیت و عدالت.
داده و روش: این پژوهش از نوع پیمایشی و با رویکردی توصیفی- تحلیلی با هدف کابردی تنظیم و اطلاعات به صورت میدانی و با استفاده از پرسشنامۀ محقق ­ساخته به دست آمده است. جامعۀ آماری، شهروندان شهر قیر بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. برای تحلیل از واریانس یک­طرفۀ آنوا و آزمون تی تک نمونه ­ای استفاده شده است. به همین منظور در این پژوهش سعی شده شاخص ­هایی همچون مشارکت، مسئولیت ­پذیری، اثربخشی، قانون ­مداری، شفافیت، عدالت­ محوری، جهت­گیری توافقی و پاسخگویی مورد بررسی قرار گیرد. برای سنجش هر یک از متغیرها در پرسشنامه، از طیف لیکرت پنج سطحی استفاده شده است.
یافته‌ها: نشان­ دهندۀ آن است میانگین کل شاخص ­های حکمروایی خوب از منظر شهروندان با مقدار 2/66 از 3، در وضعیت نامطلوبی قرار دارد که نشان ­دهندۀ مؤثر نبودن روش فعالیت مدیران در عرصۀ شهری است. در نتیجه برای افزایش مشارکت شهروندان در امور مدیریتی لازم است که مسئولان شهری زمینۀ مشارکت شهروندان را فراهم نمایند.
نتیجه‌گیری: نشان ­دهندۀ عدم رضایت شهروندان است که در این رابطه مسئولان شهری باید با به کارگیری نظرات افراد در عرصۀ مدیریتی و سیاست­گذاری ­ها، زمینه را برای افزایش رضایت از زندگی در شهر فراهم نمایند.

کلیدواژه‌ها


اسماعیل ­ز اده، حسین؛ یدالله­ نیا، حسن. (1397). تحلیل عملکرد مدیریت شهری با تأکید بر رویکرد حکمروایی خوب (مطالعۀ موردی: شهر بوشهر). فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی. 1(3)، 680-666.
اکبری، غضنفر. (1395). سرمایه اجتماعی و حکمرانی شهری. مجله تحقیقات جغرافیایی، 1(21)، 154- 135.
برک­پور، ناصر. (1386). حکمروایی شهری و مبانی نظری و ضرورت شکل­گیری آن در ایران. جستارهای شهرسازی، شمارۀ 20-19.
جعفری­ فرد، جعفر؛ صابری، حمید؛ اذانی، مهری؛ خادم ­الحسینی، احمد. (1399). واکاوی شاخص­ های حکمروایی خوب شهری (مطالعۀ موردی: شهر کهنوج. جغرافیای اجتماعی شهری. 7(1)، 291-273. Doi :10.22103/JUSG.2020.2015
حسین ­پور، بهنام. (1400). بررسی عوامل مؤثر بر میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری (مطالعۀ موردی: شهر قیر). پایان ­نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت.
رفیعیان، مجتبی؛ حسین پور، علی. (1395). حکمرانی خوب شهری از منظر نظریات شهرسازی. تهران:  انتشارات طحان.
زیاری، کرامت ­الله؛ یدالله­ نیا، هاجر؛ یدالله­ نیا، حسین. (1399). بررسی عملکرد مدیریت شهری با تأکید بر شاخص­ های حکمروایی خوب از منظر شهروندان (مورد مطالعه: شهر ساری). فصلنامه پژوهش و برنامه ­ریزی شهری. 40، 16-1.
سرایی، محمدحسین؛ شاه­ کرمی، نعمت؛ انیژ، حجت؛ کمانداری، محسن. (1393). ارزیابی و تحلیل مدیریّت شهری با تأکید بر شاخص‌های حکمروایی مطلوب شهری (مطالعۀ موردی: شهر خرم آباد). جغرافیای اجتماعی شهری (مطالعات نواحی شهری سابق). 1(1)، 61-43.  Doi:10.22103/JUAS.2015.1771
سعید نیا، احمد. (1393).کتاب سبز شهرداری ­ها: مدیریت شهری. سازمان شهرداری ­ها و دهیاری­ های کشور: تهران.
شاهینی­ فر، مصطفی؛ چاره­ جو، فرزین. (1397). ارزیابی شاخص­ های مؤثر در تحقق حکمروایی خوب شهری در کلانشهر کرمانشاه. فصلنامه جغرافیا و فضای توسعه شهری. 12، 219-201.
شماعی، علی؛ آدینه­وند، علی ­اصغر؛ حاجی­زاده، مریم. (1391). ارزیابی عملکرد شهرداری­ ها بر اساس حکمروایی خوب شهری (مطالعۀ موردی: شهر یاسوج). فصلنامه مطالعات مدیریت شهری. 4(11) 69-56.
شمس، مجید؛ هاشمی­ بیستونی، محمدرضا. (1399). اولویت ­بندی شاخص ­های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون. فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی. 29، 93-80.
مسلمی­ مهنی، یوسف؛ افضلی، رسول؛ صدقی، نغمه. (1399). بررسی ارتباط بین گرایش به دولت الکترونیک و تحقق حکمرانی خوب در شهر کرمان  جغرافیای اجتماعی شهری 7(2)، 40-27.   Doi: 10.22103/JUSG.2020.2017
نوبری، نازک؛ رحیمی، محمد. (1389). حکمرانی خوب شهری یک ضرورت تردیدناپذیر. دانش شهر، 1(2)، 97-76.
Burris, S., Hancock, T., Lin, V., Herzog, A. (2012). Emerging Strategies for Healthy Urban Governance.  Journal of Urban Health: Bulletin of the New York Academy of Medicine. 84(1), 154-163.
Emanouel, A. (2016). Towards an understanding of governance: the emergence of an idea and its implications for urban research in developing.
Kioe, Sh. (2014). Yap Good Urban Governancein Southeast Asia. SAGE Publications, Environment and Urbanization.
Ranald Mack, N.  (2018). Metropolitan Urban Governance pproaches and Models: Some Implications for Indian Cities. Third international conference on Pub-lic policy and Management on .Urban Governance and Public-Private Partnerships. Held at the Indian Institute of Management – Bangalore on August 4-6.
United Nation (2020).