مکان یابی دفن بهداشتی زباله شهربابک به روش منطق فازی و بولین و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسندگان

1 کارشناس ارشد زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

2 دانشیار بخش زمین شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

شهربابک به سیستم سازمان ­یافته جهت دفن زباله­ های شهری مجهز نشده است. هدف اصلی این مطالعه بهره­ گیری از فنّاوری سیستم اطلاعات جغرافیایی به منظور مکان­یابی محدوده های بهینه دفن بهداشتی زباله است. به این منظور سیستم اطلاعات جغرافیایی زباله ­های شهری شامل لایه ­های اطلاعاتی فاصله محل جمع­ آوری زباله تا مرکز دفن، فاصله از راه، کاربری اراضی، هیدرولوژی، لایه خاک، لایه زمین­ شناسی و لایه شکل زمین و همچنین پارامترهای توصیفی شامل جهت آب زیرزمینی، زیبایی و پذیرش از سوی مردم و شرایط اقلیمی شامل باد و بارش تشکیل شد. سپس با استفاده از مدل­های  منطق بولین و فازی لایه­ های اطلاعاتی با یکدیگر تلفیق شده و مکان مناسب مشخص گردید. از بین سایت­های انتخابی سایت شماره یک واقع در پنج کیلومتری جنوب­ شرق شهر به لحاظ منطق فازی در دسته ­بندی عالی قرار می­گیرد. همچنین نسبت به سایر سایت­ها به جاده نزدیک می­باشد که مشکل حمل و نقل زباله­ ها را ندارد. این سایت بیش از حد به شهر نزدیک نیست و در عین حال بیش از حد دور از شهر هم نیست که مشکل حمل و زمان انتقال زباله ­ها را داشته باشد. این سایت در پایین دست جهت بادهای غالب و در پایین دست جهت جریان آب زیرزمینی قرار دارد که از این نظر نیز مشکل­ ساز  نمی­باشد.

کلیدواژه‌ها


امور مطالعات منابع آب استان کرمان. (1388). گزارش مطالعات منابع آب زیرزمینی دشت شهربابک.
بنائی، محمّدحسن. (1379). نقشه منابع و استعداد خاک­های ایران (مقیاس 1:000000) (در شش برگه). تهران: مؤسسه تحقیقات خاک و آب وزارت جهاد کشاورزی.
بونهام کارتر، جی اف. (1378). سیستم­های اطلاعات جغرافیایی برای دانش ­پژوهان علوم زمین. ترجمه گروه اطلاعات زمین مرجع سازمان زمین ­شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران.
پورامین، افسانه. (1391). بررسی شرایط و مسائل زمین­ شناسی شهری زاهدان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS). پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان.
جهانداری، اشکان. (1393). بررسی مسائل زمین ­شناسی شهری شیراز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان.
حبیبی، کاظم. کوهساری، علی. (1385). مکان­ یابی محل دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از تلفیق منطق فازی و مدل تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS. مجموعه مقالات کنفرانس محیط زیست و توسعه پایدار شهری (با تأکید بر شهر­های شمال کشور). ساری: دانشگاه مازندران.
حیدری، مهدی. (1390). بررسی شرایط و مسائل زمین­ شناسی شهری جیرفت با کاربرد  سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS). پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان.
درویش ­صفت، علی. شکرایی، علی. (1383). ارزیابی و برنامه ­ریزی محیط زیست با سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ذکاوت­بخش، فرزانه (1392). بررسی مسائل زمین شهری جهرم با کاربرد سیستم  اطلاعات جغرافیایی(GIS). پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان.
سازمان جغرافیایی نیروهای مسلّح. (1381). فرهنگ جغرافیایی آبادی­های استان کرمان  (جلد دهم: شهرستان شهربابک)، تهران: انتشارات سپهر.
سازمان مدیریت و برنامه­ ریزی استان کرمان. (1385). سیمای استان کرمان و شهرستان­ها.
شریفیان، نادیا. (1391). مکان­یابی سایت دفن زباله شهر فسا با استفاده از نرم ­افزار GIS. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان.
عبدلی، محمد. (1372). مدیریت دفع و بازیافت مواد زائد جامد شهری در ایران. تهران: انتشارات سازمان شهرداری­ها.
فنائی، ابراهیم. (1385). مقدّمه ­ای بر مدیریت مواد زائد جامد. تهران: انتشارات مهد تمدّن.
فنائی، ابراهیم. آل­شیخ، علی­اصغر. (1388). مکان­یابی دفن مواد زائد جامد شهری با استفاده از GIS و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: شهر گیوی). فصلنامه علوم محیطی، دورۀ 6، شمارۀ 3، صفحات 158-145.
مجلسی، منیره. دامن­افشان، حجت. (1388). مکان­یابی دفن پسماندهای شهری شهرستان دزفول با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. دوازدهمین همایش ملّی بهداشت محیط ایران، تهران: دانشکدۀ بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.
مخدوم، مجید. درویش­ صفت، علی ­اصغر. جعفرزاده، هورفر. مخدوم، عبدالرّضا. (1390). ارزیابی و برنامه ­ریزی محیط زیست با سامانه اطلاعات جغرافیایی. چاپ پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
نبوی، محمّد. (1355). دیباچه ­ای بر زمین ­شناسی ایران. تهران: نشر سازمان زمین­شناسی کشور.
نقدی ­نسب، مریم. (1390). بکارگیری روش­های سلسله مراتبی، فازی و بولین در مکان­یابی دفن زباله (مطالعه موردی: شهر کرمان)، پایان­نامه کارشناسی ارشد زمین­ شناسی زیست محیطی دانشگاه شهید باهنر کرمان.
نیکنامی، مریم. حافظی مقدّس، نجمه. (1389). مکان ­یابی محل دفن زباله ­های شهری گلپایگان با استفاده از GIS. فصلنامه زمین­ شناسی کاربردی، سال 6، شمارۀ 1،. صفحات  66-57.
Alanbari, M., Al-Ansari, N., Jasim, H., (2014). GIS and Multicriteria Decision Analysis for Lndfill Site Selection in Al-Hashimiah Qadaa. Natural Science. No.6, pp:282-304.
Aronof, S., (1989). Geographic Information Systems: A management  perspective. WDL Publications.
Ball, J., (2005). Landfill Site Selection. Tenth International Waste Management Symposium s.m margherita di pula, Cagliari. Italy 3-7 October.
Benneett, M., Doyle, P., (1997). Environmental Geology: Geology and the Human Environment. Johnwiley.
Berberian, M., (1977). Against the Rigidity of the Lut Block. G.S.I, Rep, No.40, pp:203-227.
Dimitrijevic, M.D., Dimitrijevic, M.N., Djordjevic, M., (1971). Geological Map of Iran, Sheet No.7050 (shahrebabak), (Scale,1:100000). Geological Survey of Iran.
Hendrix, W., Buckly, D., (1992). Use of GIS for selection of sites for land application of sewage waste. Journal of sal and water conservation.
Karbanda., (1990). Waste management, Gower, England.
Pipkin, B.W., Trent, D.D., Hazlett, R., Bierman, P., Geology and the Environment. 6 th edition, Brooks/cole Cengage Learning.
Salvato. J.A., (1992). Envivonmental Engineering and Sanitiation. 4th ed, John Wiley and son's, Newyork, USA.
Sener, S., Sener, E., Nas, B., Karaguzel, R., (zolo). Combining AHP with GIS for Landfill Site selection: A case study in the Leeke Beyshir catchment area (Konya, Turkey).
Stocklin, J., (1968). Structural History and Tectonics of Iran: a review. American Association of Petroleum Geologists Bulletin. No.52, pp:1229-1258.
Vastava, S., Nathavat, A., (2003). Selection of potential waste disposal sites around Ranchi Urban compelex using remote Sensing and GIS techniques. Urban Planning Map,  Asia conference.
William, H., Buckly, D., (1992). Use of GIS For Selection of Sites for Land.Application of Sewage Waste. Journal of Soil and Water Conservation. No.47(3), pp:271-275