تجزیه و تحلیل مکان گزینی مسکن اجتماعی با استفاده از AHP (مطالعه موردی: مسکن مهر شهرکازرون)

نوع مقاله : مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای)

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیای دانشگاه پیام نور

2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور

چکیده

امروزه انتخاب مکان مناسب جهت احداث مکان­های مسکونی، صنعتی و ... در زمرۀ مسائل بسیار مهم در برنامه ­ریزی شهری می­باشد. با توجه به اهمیّت موضوع، در این پژوهش مکان­ گزینی و استقرار پروژه مسکن مهر در شهر کازرون از دیدگاه برنامه­ ریزی شهری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نوع پژوهش، کاربردی و روش انجام آن توصیفی– تحلیلی است. تکنیک مورد استفاده، فرایند تحلیل سلسله مراتبی تحلیل­ها در محیط نرم ­افزاری ArcGIS صورت پذیرفته است. بر همین اساس، فرضیه پژوهش بیان می­دارد که مکان ­گزینی و استقرار این پروژه در شهر کازرون با معیارهای برنامه ­ریزی شهری مطابقت دارد. برای انجام پژوهش ابتدا سایت­ها و گزینه­ های 16گانه پیشنهادی برای اجرای پروژه در این شهر بر روی نقشه مشخص شدند. سپس معیارها و زیرمعیارهای مکان یابی مسکونی با استفاده از نظرات متخصّصان، تعیین و وزن­دهی شدند. پس از مقایسه هر یک از سایتهای 16 گانه بر اساس معیارهای وزن داده شده، وزن هر یک از سایت­ها محاسبه شد. سپس وزن اولویّت ترکیبی هر یک از سایت­ها به دست آمد و در نهایت، امتیاز نهایی هر یک از آنها حساب شد. به این ترتیب سایت­هایی که بیشترین امتیاز را از نظر برنامه ­ریزی شهری کسب کردند، شناسایی شدند. نتایج به دست آمده نشان می­دهد که سایت­های شماره ده (اراضی دشتک) و همچنین دوازده (اراضی جنب دانشکده) دارای بیشترین امتیاز، جهت احداث مسکن مهر کازرون می­باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آقابابایی، محبوبه. (1388). تحلیل فضایی ایستگاهها و خدمات آتش­نشانی شهر خمینی ­شهر اصفهان با استفاده از GIS. پایان­نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و  برنامه ­ریزی شهری به راهنمایی دکتر علی زنگی آبادی، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
پیمان، سیّدحسین. (1386). ویژگی­های مسکن خانواده­ های شهری در طبقه ­های درآمدی. فصلنامه اقتصاد مسکن،. شمارۀ 41، ص 80-71 .
حاجیان حسین ­آبادی، فاطمه. (1392). امکان­سنجی اجرای طرح مسکن مهر در بافت­های فرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه 20 تهران). پایان­نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر سیّد مهدی موسی کاظمی، تهران: دانشگاه پیام نور. 
دهقان ناصرآبادی، علیرضا. (1394). کازرون و نمایندگان منتخب از استقرار جمهوری اسلامی تا مجلس هفتم (جلد اوّل).
سعیدی­رضوانی، نوید. کاظمی، داوود. (1390). بازشناسی چارچوب توسعه درون­زا در تناسب با نقد سیاست­های جاری توسعه مسکن مهر (مطالعه موردی: شهر نطنز). مجلّه پژوهش­های جغرافیای انسانی، شمارۀ 57، ص 132-113.
فرهادی، رودابه. (1389). ارزیابی مشارکت مردم در پروژۀ شهر سالم کوی سیزده آبان. فصلنامه جغرافیا، سال 8، شمارۀ 27، صفحات 156-135.
قربانی، سحر. حاجی­پور، خلیل. نظری، مریم. (1392). بررسی نقش سیاست مسکن مهر در تشدید پراکنده­ روئی شهری (مطالعه موردی: شهراستهبان). پنجمین کنفرانس برنامه­ ریزی و مدیریت شهری، مشهد.
مالچفسکی، یاچک. (1385). سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم چند معیاری. ترجمه اکبر پرهیزگار و عطا غفاری گیلانده، تهران: انتشارات سمت.
مرکز آمار ایران. (1385). سرشماری نفوس و مسکن استان فارس.
مرکز آمار ایران. (1394). جمعیت شهرهای استان فارس.
مسکن و شهرسازی استان فارس. (1385). طرح تفصیلی شهرکازرون.
مظلوم­ خراسانی، محمد. نوغانی، محسن. کیش­بافان، بی­بی فاطمه. (1390). بررسی مشارکت اقتصادی اجتماعی در تعاونی مسکن مهر و عوامل مؤثّر بر آن در شهر مشهد در سال 891388. مجلۀ جامعه ­شناسی کاربردی، شمارۀ 4، صفحات 152-131.
ملکی، سیامک. (1379). راهبرد توسعه فضایی مجموعه شهری تهران مبتنی بر توسعه پایدار. پایان­نامه کارشناسی ­ارشد شهرسازی گرایش برنامه ­ریزی شهری و منطقه­ ای به راهنمایی دکتر دانشپور، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
وزارت مسکن و شهرسازی. (1385). طرح جامع مسکن، سند راهبردی اجرایی وزارت مسکن و شهرسازی. تهران: انتشارات وزارت مسکن و شهرسازی.
Ossadnik, W., Lange, O., (1999). Theory and Method- ology AHP based evaluation of AHP Software. European Journal of Operational Research. No.118.