Evaluation the distribution of urban services in line with spatial justice with an emphasis on population structure (case study: Tabriz city)

Document Type : Research Article (Applied - Development)

Authors

1 Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, University of Tabriz, Iran-

2 Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, University of Tabriz, Iran

3 PhD student in geography and urban planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Iran

Abstract

Introduction: without knowledge and understanding of demographic changes and structures, one cannot make decisions and choose appropriate policies, strategies and solutions in the field of spatial justice and urban planning. The purpose of this research is to investigate the distribution of service uses in Tabriz metropolis with regard to population distribution and structure.
Data and Method: First, using the nearest neighbor method, the situation of the type of distribution of services and facilities has been examined, and then 12 layers of information about the uses of Tabriz city have been examined using the fuzzy gamma method, and finally, the results of the fuzzy gamma have been compared with the population distribution of Tabriz city.
Results: The results showed that among the 10 regions of Tabriz, region 10 is the least privileged and region 1 is the most privileged. In the end, population distribution has been compared with the amount of wealth, and it was found that the population of 0 to 14 years has the highest percentage of wealth (35.44 percent), and on the other hand, the population over 65 years has the lowest wealth with 21.10 percent.
Conclusion: The elderly population over 65 years of age in Tabriz live in areas that have fewer facilities and urban services available to them than other population groups; Therefore, it can be concluded that the elderly population is more marginalized in order to access urban services and facilities, and it is the younger population that has better access to services and facilities.

Keywords

Main Subjects


اسماعیل‌زاده حسن؛ کرباسی، پوران؛ روی دل، جابر؛ افضلی، معین؛ افضلی، زهرا (1395). تحلیل فضایی پراکنش جمعیت و خدمات شهری از منظر عدالت اجتماعی با استفاده از روش ترکیبی (مطالعه‌ی موردی: شهر بناب)،
اصغری زمانی, اکبر, علیزاده زنوزی, شاهین؛ غلامحسینی, رحیم. (1397). سنجش مناطق شهری بر اساس توزیع کاربری‌های خدمات شهری و اثرات آن در توزیع فضایی جمعیت(مطالعه موردی: مناطق شهر مرند). آمایش محیط, 11(43), 1-20.
اطهاری، کمال(1381)، عدالت در فضا، مجله هفت شهر، سال سوم شماره نهم و دهم، سازمان عمران و بهسازی شهری، تهران، 25-32.
امانپور، سعید؛ محقق، زهرا؛ رضوی، سیده معصومه؛ رمضان پور اسعدیه، خاطره (1399). سنجش و ارزیابی نابرابری مناطق شهری در برخورداری از شاخص‌های ترکیبی توسعه (مطالعه موردی: کلان‌شهر اهواز)، فصلنامه مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه‌ای، دوره 1، شماره 2 - شماره پیاپی 2، صص48-66.
باقری کشکولی, علی, زنگی آبادی, علی, & تبریزی, نازنین. (1394). تحلیلی بر توزیع فضایی جمعیت و خدمات شهری با تأکید بر عدالت اجتماعی و نابرابری‌های شهری (مطالعه موردی: محلات شهر فیروزآباد فارس). جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی, 26(2), 191-214.
پیربابایی، محمدتقی، هاشم پور، پریسا و زاده باقری، پیمان. (۱۳۹۸). تبیین عدالت فضایی از منظر تمهید خدمات سلامت در فضاها و کاربری‌های شهری برای قشر سالمند (مورد پژوهی: منطقه ۱۵ تهران). نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی (جغرافیای انسانی)، ۱۲(۱)، ۳۴۵-۳۶۲.
تعاملات اجتماعی سالمندان در فضاهای شهری، همایش بین‌المللی معماری، عمران و شهرسازی در هزاره سوم
توکلی نیا، جمیله؛ مسلمی، آرمان؛ فیروزی، ابراهیم؛ بندانی، سارا (۱۳۹۴). تحلیلی بر پراکنش جمعیت و توزیع خدمات شهری بر پایۀ عدالت فضایی (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل)، پژوهش‌های جغرافیای برنامه-ریزی شهری، دوره ۳، شماره ۳، صص ۲۸۵-۳۰۸.
حاتمی نژاد، حسین ؛ فرهودی، رحمت االله؛ محمد پور جابری، و مرتضی(1387)، تحلیل نابرابری اجتماعی در برخورداری از کاربری‌های خدمات شهری (مطالعه موردی: شهر اسفراین )، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره ، 65، 71-85.
حکمت نیا، حسن و میر نجف موسوی، کاربرد الگو در جغرافیا با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، انتشارات علم نوین ۱۳۸۵ فصل اول
خادم نژاد، علی، عزت پناه، بختیار، شمس‌الدینی، علی. (۱۳۹۹). تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر توزیع خدمات شهری با رویکرد عدالت فضایی (مطالعه موردی: نواحی شهرستان ماکو). فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری, 96-83.
داداش پور، هاشم،  رستمی، فرامرز. (۱۳۹۰). سنجش عدالت فضایی یکپارچه خدمات عمومی شهری بر اساس توزیع جمعیت، قابلیت دسترسی و کارایی در شهر یاسوج. مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای (توقف انتشار), 22-1.
دانشور، ف.؛ صابری، ح. (1400). آینده‌پژوهی راهبردی کلان‌شهر اصفهان (بر مبنای آنالیز چالش‌ها با مدل علت و معلولی). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 8(1), 145-164.
دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن (۱۳۸۸)، فصلنامه اقتصاد مسکن، شماره 33، وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان ملی زمین
دهنوی ، یوسفی، فرزانه، پورشیخعلی، آتوسا، دهقانیان گلنوش. (۲۰۲۳). پدیده سالمندی و آینده آموزش علوم پزشکی. نشریه فرهنگ و ارتقاء سلامت , ۵۹۵-۶۰۲.
رهنما و ذبیحی. (۱۳۹۰). تحلیل توزیع تسهیلات عمومی شهری در راستای عدالت فضایی با مدل یکپارچه دسترسی در مشهد. جغرافیا و توسعه, ۹.
شریفی، عبدالنبی (1385 )، عدالت اجتماعی و شهر، تحلیل نابرابری‌های منطقه‌ای در شهر اهواز، پایان‌نامه دوره دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران.
ظاهری، محمد؛ سلیمانی راد، اسماعیل؛ حسینی شه پریان، نبی‌الله (1396). ارزیابی کاربری اراضی شهری کلان‌شهر اهواز بر پایه عدالت فضایی با استفاده از مدل LQi و روش نزدیک‌ترین همسایه مجاور، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال نهم، شماره بیستم و نهم، صص 87-75.
فتحی الهام (1399)، پدیده پیری جمعیت در ایران. مجله بررسی آمار رسمی ایران. 1398; 30 (2): 413-387
فولادی. بزکوی.(1392). ، نقد نظریه‌ها و سیاست‌های جمعیتی؛ با تأکید بر سیاست جمعیتی اخیر ایران. دانش فرهنگی اجتماعی، 24؛ 14 (4): 146-74.
کاشانیان، زهرا، راغفر، حسین و موسوی، میرحسین. (۱۳۹۷). شبیه‌سازی تأثیر سالمندی بر متغیرهای اقتصاد کلان (کاربردی از روش تعادل عمومی نسل‌های همپوش). تحقیقات اقتصادی، ۵۳(۱)، ۹۳-۱۱۵.
کامران، ح. وارسی، ح.ر. پریزادی، ت؛ و امینی، ح.ح. (۱۳۹۰). بررسی نقش طرح‌های توسعه کالبدی در گسترش شهری با رویکرد پدافند غیرعامل: مورد شهر سنندج. مجله جغرافیا و توسعه منطقه‌ای، ۱۷، ۱۷۹-۲۱۰.
محمدی، چنور، محمدی، سعدی،  داوری، سیده الهام. (۱۴۰۰). سنجش و تحلیل عدالت فضایی کاربری‌های خدمات شهری (مطالعه موردی: محلات منطقه دو شهر اردبیل). آمایش محیط, ۴۳-۶۶.
مرادپور، نبی، ابراهیمی، محمد، آذری، حسینی سیاه گلی، مهناز(1394).  تحلیل الگوی توزیع و ساماندهی مراکز بهداشتی درمانی (مطالعه موردی: منطقه ۷ شهرداری تهران). فصل جغرافیای منظر زاگرس و برنامه‌ریزی شهری، ۲۱; ۷ (۲۳): ۱۹-۳۴.
موسوی و کشکولی (1395)، روش های تحلیل جمعیت در برنامه ریزی شهری و منطقه ای، انتشارات آراد کتاب، چاپ سوم.
نصیری هندخاله، اسماعیل. (۱۳۹۷). تحلیل نابرابری‌های فضایی توزیع خدمات شهری با رویکرد عدالت فضایی با استفاده از مدل ویکور (مطالعه موردی شهر قزوین). آمایش جغرافیایی فضا، ۸(۲۸ )، ۱۳۳-۱۵۴.
یزدانی, محمد حسن, فیروزی مجنده, ابراهیم. (۲۰۱۸). تحلیلی بر پراکنش فضایی-مکانی مؤسسات مالی و اعتباری و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: شهر اردبیل). برنامه‌ریزی فضایی, ۸(۱), ۱-۲۸.
یغفوری حسین، قاسمی سجاد، قاسمی نرگس (۱۳۹۶). بررسی عدالت فضایی در توزیع خدمات ، با تأکید بر مدیریت شهری (موردمطالعه: محلات منطقه نوزده تهران) . فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی.; ۳۲ (۳) : ۱۱۴-۱۲۸
Chai, L., & Xu, Z. (2016). Forecast of China population under different fertility policy. Open Journal of Social Sciences, 4(7), 213-229.
Denis, RANO. (2012). Measuring the satisfaction aft citizens for the services given by themunicipality: the case of Kirsehir municipality, Precede Social and Behavioral Sciences,62:24
Dufaux, F. (2018), Birth Announcement, Justice Spatial/Spatial justice, www.jssj.org.
Guida C, Carpentieri G, Masoumi H. Measuring spatial accessibility to urban services for older adults: an application to healthcare facilities in Milan. European transport research review. 2022 Dec;14(1):23.
Hewko, Jared Neil. (2001), Spatial Equity in the Urban Environment: Assessing Neighborhood Accessibility to Public Amenities, University of Alberta, Canada.
Li, L., Du, T.,  Hu, Y. (2020). The effect of population aging on healthcare expenditure from a healthcare demand perspective among different age groups: evidence from Beijing City in the People's Republic of China. Risk Management and Healthcare Policy, 1403-1412.‏
Liao, C. (2009), Explore the Spatial Equity of Urban Public Facility Allocation Base on Sustainable development.
Martinez J. The use of GIS and indicators to monitor intra-urban inequalities. A case study in Rosario, Argentina. Habitat International. 2009 Oct 1;33(4):387-96.
Rana, M. S. (2009). Status of water use sanitation and hygienic condition of urban slums: A study on Rupsha Ferighat slum, Khulna. Desalination246(1-3), 322-328.
Rowland, D. T. (2012). Population aging: the transformation of societies (Vol. 3). Springer Science & Business Media.
Shital Wakale, Xiaoxin Wu , Yogita Sonar , Antonia Sun , Xiwei Fan , Ross Crawford , Indira Prasadam. How are Aging and Osteoarthritis Related?. Aging and disease. 2023
Widner, R. (2003). planning law primer, basics of variances planning commission
Zhang, Yongyong, Xia, Jun. Yu, Jingjie, Randall, Mark, Zhang ,Yichi (2018). Simulation and assessment of urbanization impacts on runoff metrics: insights from landuse changes‚journal of hydrologhy 560, Pp 247-258.