ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل فضایی توزیع و پراکنش پارک های شهری کرج
فضای سبز به عنوان یکی از کاربریهای فضای شهری جایگاه مهمی در تعدیل و تصفیه هوا و گذران اوقات فراغت و نیز زیباسازی منظر شهری دارد. امروزه در شهرها کارکرد فضای سبز شهری بخش جدایی ناپذیر از مجموعه شهرها تلقی میشود. پیامدهای توسعه شهر و پیچیدگیهای معضلات زیست محیطی آنها موجودیت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب ناپذیر کرده است. در این میان توجه به تعادل فضایی در پراکنش و توزیع پارکهای شهری به عنوان بخش مهمی از فضای سبز شهری به ویژه در شهرهای بزرگ ضرورت دارد. در این پژوهش سعی شده است تحلیلی از وضعیت پراکندگی و توزیع کاربری فضای سبز شهری با تاکید بر پارکهای شهری در مناطق 12 گانه شهر کرج با استفاده از نرمافزار ArcGIS انجام شود. این پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی بوده و در آن از روش کتابخانه ای و اسنادی برای گردآوری اطلاعات استفاده شدهاست. به این منظور ابتدا با توجه به منابع آماری موجود از جمله جمعیت و مساحت پارکهای شهری و با توجه به استانداردهای موجود در منابع مختلف، استخراج و سرانه های انواع پارکهای شهری در مناطق 12 گانه، نسبت به هم و نسبت به استانداردهای موجود سنجیده شده اند. نتایج حاصله از تحلیل وضعیت توزیع پارکهای شهری در مناطق 12 گانه شهر کرج نشان از عدم تعادل در توزیع و پراکنش این پارکها نسبت به جمعیت مناطق دارد. منطقه 11 و 8 دارای سرانۀ مناسب و مناطق دیگر دارای کمبود در سرانه و مساحت و همچنین توزیع نامتعادل پارکهای شهری هستند. نتایج مدل تاپسیس نیز نشانگر رتبه بالای مناطق 11 و 8 در برخورداری از پارکهای شهری میباشد.
https://jusg.uk.ac.ir/article_1817_c3b889d76cb1a6829561729acdf7bb29.pdf
2016-02-20
1
21
10.22103/juas.2017.1817
فضای سبز
پارک های شهری
توزیع و پراکنش
تاپسیس
سیستم اطلاعات جغرافیایی
کرج
احمد
پوراحمد
porahmad@ut.ac.ir
1
استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران، تهران، ایران
AUTHOR
علیرضا
گروسی
a.garosi@modares.ac.ir
2
دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
مصطفی
توکّلی نغمه
3
کارشناس ارشد برنامه ریزی و آمایش سرزمین،دانشگاه تهران، ایران
AUTHOR
ایران نژادپاریزی، محمد حسین. بشری، حسین. باقری، حسین. نائینی، محمدرضا. (۱۳۸۸). ارزیابی کمّی و کیفی فضای سبز شهر قم و ارائه راهکارهای رسیدن به وضعیت مطلوب. سوّمین همایش ملی فضای سبز و منظر شهری، تهران، صص ۹۸-۸۸.
1
پاپلی یزدی، محمدحسین. رجبی سناجردی، حسین. (۱۳۸۹). نظریه های شهر و پیرامون. چاپ پنجم، تهران: انتشارات سمت.
2
پوراحمد، احمد. اکبرپور، محمد. ستوده، سمانه. (۱۳۸۸). مدیریت فضای سبز شهری منطقه ۹ شهرداری تهران. پژوهش های جغرافیای انسانی، شماره ۶۹، صفحات ۵۰-۲۹.
3
پورمحمدی، محمدرضا. (۱۳۹۰). برنامه ریزی کاربری اراضی شهری. چاپ هفتم، تهران: انتشارات سمت.
4
حاتمی نژاد، حسین. محمدپور، صابر. منوچهری، ایوب. حسام، مهدی. (۱۳۹۰). بررسی و پیشنهاد معیار و استاندارد برنامه ریزی توسعه فضای سبز شهری (مطالعه موردی: منطقه ۱۲ تهران). فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، سال ۲۶، شمارۀ ۳، پیاپی ۱۰۲، صص ۵۰-۲۵.
5
رهنمایی، محمدتقی. شاه حسنی، پروانه. (۱۳۹۰). فرآیند برنامه ریزی شهری درایران. چاپ هشتم، تهران: انتشارات سمت.
6
زیاری، کرامت الله. (۱۳۸۹). برنامه ریزی کاربری اراضی شهری. چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
7
زیاری، کرامت الله. مهدنژاد، حافظ. فریاد، پرهیز. (۱۳۸۸). مبانی و تکنیک های برنامه ریزی شهری. چاپ اول، چابهار: انتشارات دانشگاه بین المللی چابهار.
8
زیاری، کرامت الله. واحدیان، لیلا. پرتون، زیبا. (۱۳۹۱). تحلیلی بر بحران زیست محیطی و توزیع فضای سبز شهر تهران. نشریه مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه ای، سال۴، شمارۀ ۱۴، صص ۱۱۴-۱۰۱.
9
سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری کرج (۹۲-۱۳۹۱).
10
سعید نیا، اجمد. (۱۳۸۳). کتاب سبز شهرداریها. جلد نهم (فضای سبز شهری). نشر تهران: شهرداریی ها.
11
سعیدی، عباس. (۱۳۸۷). دانشنامه مدیریت شهری و روستایی. چاپ اول، تهران: انتشارات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور.
12
سعیدی رضوانی، نوید. (۱۳۷۵). شهرداری ها و اوقات فراغت شهروندان. تهران: مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری تهران.
13
شهرداری مشهد، (۱۳۹۲)، بولتن آماری شهرداری های کلانشهرهای کشور. معاونت برنامه ریزی و توسعه، مدیریت آمار، فنّاوری و تحلیل اطلاعات.
14
شیعه، اسماعیل. (۱۳۸۹). مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری. چاپ ۲۸، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت.
15
عسگری، علی. تقوایی، علی اکبر. معروفی، سکینه. (۱۳۹۱). برنامه ریزی شهری سالم. چاپ دوم، تهران: انتشارات سازمان شهرداری و دهیاری های کشور.
16
فرهودی، رحمت الله. مداحی، ژیلا. (۱۳۸۹). بررسی کارکردهای مناطق شهری مورد مطالعه: شهر کرج. فصلنامۀ جغرافیای انسانی، سال دوم، شمارۀ سوم، صص ۱۳۶-۱۲۴.
17
قربانی، رسول. (۱۳۷۶). ضرورت و تدوین استراتژی فضای سبز شهری. نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، سال ۴۰، شمارۀ ۱۶۵.
18
لطفی، صدیقه. مهدی، علی. محمدپور، صابر. (۱۳۹۳). بررسی پراکنش، استانداردها و محاسبۀ سرانۀ فضای سبز شهری بر اساس مدل بهرام سلطانی- موردشناسی: منطقه یک شهر قم. فصلنامۀ جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای، شمارۀ ۱۰، صفحات ۱۸-۱.
19
مرکز آمار و اطلاعات شهرداری کرج (۱۳۹۰). آمار نامه شهرداری کرج.
20
مرکز آمار و اطلاعات شهرداری کرج (۱۳۹۲). آمار نامه شهرداری کرج.
21
هاشمی، سیّد محمود. (۱۳۸۶). کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در تجزیه و تحلیل تغییرات مکانی - زمانی فضای سبز شهری. مجموعه مقالات سوّمین همایش ملّی فضای سبز و منظر شهری، ویژه نامه شمارۀ ۲۴.
22
Bayrne, J., Sipe, N., (2010). Green and open space planning for urban consolidation - A review of the literature and best practice. Urban Research Program, Issues Paper 11, Griffith University.
23
Rangwala, SC., (1998). Town planning charatar publishing house. India.
24
Stobart, J., (2002). Culture versus commerce: societies and spaces for elites in eighteenth-century Liverpool. Journal of Historical Geography, No,78, pp: 471-485.
25
Taylor, D.E., (1999). Central Park as a model for social control: Urban parks, social class and leisure behavior in Nineteenth-Century America, Journal of Leisure Research, No,31, pp: 420-477.
26
Waley, P., (2005). Parks and landmarks: planning the Eastern Capital along western lines. Journal of Historical Geography, No,31, pp.1-16
27
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل روند و نحوه توسعه فیزیکی- کالبدی شهر کرمان از پیدایش تاکنون
در این پژوهش به بررسی و نقد توسعه فیزیکی شهر کرمان در ادوار مختلف و تحلیل روند جهات گسترش شهر کرمان میباشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای و پیمایش میدانی جمع آوری شده و با استفاده از نرمافزار ArcGIS و تحلیلهای آمار فضایی و مدل آنتروپی شانون به تحلیل آنها پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان میدهد که مقدار آنتروپی محاسبه شده برای مناطق شهر کرمان در سال 1385و 1390 به ترتیب 1/606 و 1/598 به دست آمده است که به مقدار ln(n) (1/609) نزدیک است. بنابراین نشانگر رشد پراکنده شهرکرمان میباشد. شهر کرمان، ابتدا در طول راههای ارتباطی، توسعه پیدا کرده است و در سالهای اخیر دارای رشد قطاعی بوده است. این توسعه بیشتر به سمت غرب و جنوبغرب بوده است. در جریان این توسعه بعضی از روستاها به علّت نزدیکی زیاد به شهر عملاً جزو مناطق شهر کرمان به حساب آمده و در داخل محدوده قانونی شهر نیز قرار گرفته اند. این آبادیها هم از نظر شکل و ساختار فضایی و هم از نظر اشتغال ساکنین حالتی نیمه شهری - نیمه روستایی دارند. همچنین نتایج حاصل از مدل میانگین نزدیکترین فاصله همسایگی(RN) نشان میدهد که نظام منطقه بندی شهر کرمان از الگوی پراکنده پیروی میکند. نتایج حاصل از تحلیل لکّه های داغ نیز نشاندهنده یک لکّه سرد گسترده در شهرکرمان است که به شکل باریکهای از مرکز شهر شروع شده و به سمت شرق و غرب شهر کرمان گسترده و پهن گردیده است. این الگو بیانگر استقرار محلّات دارای تمرکز پایین جمعیت در این محدوده میباشد.
https://jusg.uk.ac.ir/article_1818_dc631068924283567bfe5020bf91864b.pdf
2016-02-20
23
42
10.22103/juas.2017.1818
توسعۀ فیزیکی- کالبدی
تحلیل های آمار فضایی
لکّه داغ
شهر کرمان
علی
زنگی آبادی
a.zangiabadi@geo.ui.ac.ir
1
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
AUTHOR
مهین
نسترن
2
دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
AUTHOR
اسماعیل
کمالی باغراهی
esmaeilkamali9@gmail.com
3
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
LEAD_AUTHOR
انصاری لاری، احمد. نجفی، اسماعیل. نوربخش، سیّده فاطمه. (۱۳۸۹). قابلیت ها و محدودیت های ژئومورفولوژیکی توسعه فیزیکی شهر ایلام.فصلنامه آمایش محیط، شمارۀ ۱۵.
1
ثروتی، محمّدرضا. خضر، سعید. (۱۳۸۸)، بررسی تنگناهای طبیعی توسعه فیزیکی شهر سنندج. مجله پژوهش های جغرافیای طبیعی، شمارۀ ۶۷.
2
جباری، ندا. ثروتی، محمّدرضا. حسین زاده، محمّدمهدی. توکّلی نیا، جمیله. (۱۳۸۹). بررسی روند توسعه فیزیکی بخش شمال غرب شهر تهران- مطالعه موردی: حصارک. فصلنامه جغرافیای طبیعی، سال سوّم، شمارۀ ۱۰، صص ۵۲-۳۳.
3
حاج ملک، سارا. حافظی مقدس، ناصر. (۱۳۸۶). اثرات توسعه شهری بر منابع آب شهر کرمان. پنجمین کنفرانس زمین شناسی مهندسی و آلاینده های محیط زیست.
4
حسن زاده، رضا. عباس نژاد، احمد. حمزه، محمدعلی. (۱۳۸۹). ارزیابی آلودگی آب های زیرزمینی محدودۀ شهر کرمان. مجلّه محیط شناسی، سال۳۶، شمارۀ۵۶، صص ۱۱۰-۱۰۱.
5
حسن زاده، رضا. عباس نژاد، احمد. علوی، اکبر. شریفی تشنیزی، ابراهیم. (۱۳۸۹). تحلیل خطر لرزه ای کرمان با تاکید بر کاربرد GIS در پهنه بندی مقدماتی درجه ۲. مجلّه علوم زمین، سال ۲۱، شمارۀ ۸۱، صص ۳۰-۲۳.
6
حسین زاده دلیر، کریم. هوشیار، حسین. (۱۳۸۵). دیدگاهها، عوامل و عناصر موثر در توسعه فیزیکی شهرهای ایران. مجلّه جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شمارۀ ۶.
7
خسروی، مریم. (۱۳۸۳). تعیین جهت توسعه شهر اندیمشک با استفاده از داده های ماهواره ای (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، دانشکدۀ علوم انسانی.
8
رفیعیان، مجتبی. شاهین راد، مهنوش. (۱۳۸۷). راهبرد توسعه شهر در جهت تحقّق برنامه ریزی توسعه شهری با تاکید بر برنامه راهبردی شهر کرمان. مجلّه مطالعات اجتماعی ایران، دورۀ دوم، شمارۀ ۲.
9
رهنما، محمّدرحیم. عباس زاده، غلامرضا. (۱۳۸۷). اصول، مبانی و مدل های سنجش فرم کالبدی شهر. چاپ اول، مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
10
زنگی آبادی، علی. (۱۳۷۰). جغرافیا و برنامه ریزی شهری کرمان. کرمان: انتشارات کرمان شناسی.
11
زیاری، کرامت الله. مهدنژاد، حافظ. پرهیز، فریاد. (۱۳۸۸). مبانی و تکنیک های برنامه-ریزی شهری، چاپ اول، چابهار: انتشارات بین المللی چابهار.
12
شکوئی، حسین. (۱۳۸۵). دیدگاه های نو در جغرافیای شهری. جلد اول، چاپ نهم، تهران: انتشارات سمت.
13
شیعه، اسماعیل. (۱۳۸۹). مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری. چاپ ۲۸، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت.
14
طرح جامع شهر کرمان (۱۳۷۹)، مهندسین مشاور شارستان.
15
طرح جامع شهر کرمان. (۱۳۵۳). مهندسین مشاور داض.
16
طرح جامع شهر کرمان. (۱۳۶۴). مهندسین مشاور شارستان.
17
علمی زاده، هیوا. (۱۳۸۸). کاربرد ژئومورفولوژی در توسعه و محدودیت شهر کرج. فصلنامه سپهر، سال ۱۸، شمارۀ ۷۱، صص ۶۷-۶۳.
18
علی نژاد طیبی، کاووس. (۱۳۸۹). تحلیلی بر روند توسعۀ کالبدی- فیزیکی شهر فیروزآباد. پایان نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی دانشگاه اصفهان.
19
غضنفرپور، حسین. کمانداری، محسن. علیمردی، معصومه. (۱۳۹۱). اسکان غیررسمی چالش فراروی شهرها (مطالعه موردی: محلّه شهرک صنعتی کرمان). فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای) سال دوم، شمارۀ ۲.
20
قربی، میترا. (۱۳۸۷). بهسازی شهری در تقابل یا تعامل بافت قدیم و جدید شهرهای امروز (شهر کرمان). اوّلین همایش بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری، مشهد.
21
قرخلو، مهدی. حسام، مهدی. عبدالمجید، قرنجیک. (۱۳۸۹). تعیین جهات توسعه فیزیکی شهر گرگان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. فصلنامه نماد گلستان.
22
کوچکی، غلام. (۱۳۸۶). تحلیل ساختار کالبدی- فیزیکی بافت قدیم شهر خرم آباد (با تاکید بر محلّه زید بن علی). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان.
23
مرکز آمار ایران (۱۳۹۳). سرشماری های نفوس و مسکن.
24
موسی کاظمی، سید مهدی. شکویی، حسین. (۱۳۸۹). مبانی جغرافیای شهری. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
25
نظری علم آبادی، محمّد. (۱۳۷۸). آمایش قسمتی از شهر کرمان (طرّاحی محلّه مسکونی). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان.
26
واحدیان بیکی، لیلا. پوراحمد، احمد. سیف الدّینی، فرانک. (۱۳۹۰). اثر توسعه فیزیکی شهر تهران بر تغییر کاربری اراضی منطقه ۵. فصلنامۀ نگرش های نو در جغرافیای انسانی، سال چهارم، شمارۀ ۱، صص ۴۶-۳۰.
27
ولی خانی، نیلوفر. چرخابی، امیرحسین. خیرخواه زرکش، مسعود. سلطانی، محمدجعفر. (۱۳۹۲). کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و تصمیم گیری چندمعیاره (MCDM) در پهنه بندی درجه تناسب توسعۀ فیزیکی اراضی شهری (مطالعه موردی: شمال شهر کرج). مجلّۀ کاربرد سنجش از دور و GIS در علوم منابع طبیعی، سال دوم، شمارۀ ۲.
28
J.A.G. Jaeger et al., (2010). Suitability criteria for measures of urban sprawl. Ecological Indicators, No,10, pp:397–406.
29
Hess, G.R., (2001). Justwhat is Sprawl Anyway? www,۴.ncsuedu/grhess.
30
Zhang, T., (2000). Land Market Forces and Government’s Role in Sprawl. Cities, Vol,17, No.2.
31
Hadly, C.C., (2000). Urban Sprawl: Indicators, Causes, and Solutions. Prepared for the Bloomington Environmental Commission.
32
Hiraskar. G.K., (1989). Fundamental of Town Plannings, Published by O.P.Kapur for Danpat Rai & Sons, Delhi.
33
Mundia, C.N., Aniya, M., (2005). Analysis of land use/cover changes and urban expansion of Nairobi city using remote sensing and GIS. International Journal of Remote Sensing, No,26(13), pp:2831-2849.
34
Han, J., Hayashi, Y., Cao, X., Imura, H., (2009). Application of an integrated system dynamics and cellular automata model for urban growth assessment: A case study of Shanghai, China. Journal of Landscape and Urban Planning, No,91(3), pp:133-141
35
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه تطبیقی فضایی- کالبدی شهرهای جدید اطراف کلانشهر تهران با استفاده از منطق فازی
امروزه با توجه به رشد سریع جمعیت و گسترش کالبدی شهرها، ضرورت ایجاد شهرهای جدید در اطراف کلانشهرها، از جمله تهران احساس میشود. برای استقرار شهرهای جدید اهداف خاصی مطرح است که مهمترین آنها سرریز پذیری جمعیت مادرشهر میباشد. در اطراف تهران نیز چهار شهرجدید (پرند، پردیس، اندیشه و هشتگرد) برای این منظور احداث شده اند که در اینجا سعی شده به مطالعه تطبیقی کاربریهای ضروری آنها با یکدیگر و همچنین با طرح پیشنهادی خودشان (تطبیق در دو وجه)، پرداخته شود. در این راستا وضعیت معیارها و شاخصهای فضایی-کالبدی (کاربریهای مسکونی، تجاری، آموزشی، فضای سبز، حملونقل، بهداشتی، اداری و فرهنگی که تاثیر بسزایی در برنامهریزی شهری دارند) در هر چهار شهر جدید مورد مطالعه قرار گرفته اند. بدین منظور پس از لایه سازی از جداول کاربری اراضی و خارج کردن داده ها، حداقلها و حدکثرها مشخص شدند؛ سپس برای یکسان سازی داده ها جهت تطبیق بهتر، عمل نرمالسازی روی داده ها انجام شد، تا مقادیر آنها بین 0 تا 1 باشد. اعداد به دست آمده، امکان مقایسه کمّی را به وسیله مدل فازی (در برنامه متلب) فراهم میآورد. بعد از این مرحله، به اعداد، ارزش زبانی و تابع عضویت (خوب، متوسط، بد) اختصاص میگیرد و در گام بعدی قواعد (اگر – آنگاه) فازی بر روی آنها اعمال میشود. سپس در مرحله استنتاج، معیارهای فوق الذکر، در وضع موجود با طرح جامع پیشنهادی، و همچنین با یکدیگر (4 شهر با هم) تطبیق داده شده اند. نتایج حاصل، نشان دهنده این است که شهر جدید پرند با داشتن مقادیر مربوط به تابع متوسط از دیگر شهرها به طرح جامع پیشنهادی خود قرابت بیشتری دارد؛ در صورتی که در مقابل، شهر جدید اندیشه جمعیت بیشتری را جذب کردهاست.
https://jusg.uk.ac.ir/article_1819_565305a3f5fc00611656931d206d7585.pdf
2016-02-20
43
60
10.22103/juas.2017.1819
شهرهای جدید
تهران
منطق فازی
نرمال سازی اعداد
نرم افزار متلب
فرزانه
ساسان پور
f.sasanpour@gmail.com
1
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
AUTHOR
پرویز
ضیائیان
2
دانشیار سنجش از دور، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
AUTHOR
سیّده منظر
خالقی
m.khaleghii@yahoo.com
3
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
اجاق، سروش. آل شیخ، علی اصغر. ملک، محمدرضا. (۱۳۹۰). استفاده از منطق فازی و روش تحلیل سلسله مراتبی در تعیین مکان بهینه استقرار ایستگاه های امدادرسانی پس از وقوع بحران (مطالعه موردی: منطقه ۱۰ تهران). همایش ژئوماتیک، تهران، سازمان نقشه برداری کشور.
1
امینی فسخودی، عباس. (۱۳۸۴). کاربرد استنتاج منطق فازی در مطالعات برنامه ریزی و توسعه منطقه ای. مجلّه دانش و توسعه، شمارۀ ۱۷.
2
پوراحمد، احمد. حبیبی، کیومرث و همکاران. (۱۳۸۶). استفاده از الگوریتم های فازی وGIS برای مکان یابی تجهیزات شهری (مطالعه موردی: محل دفن زباله شهر بابلسر). فصلنامه محیط شناسی، سال ۳۳، شمارۀ ۴۲.
3
رضوانی، محمّدرضا. صحنه، بهمن. (۱۳۸۷). سنجش سطح توسعه یافتگی نواحی روستایی با استفاده از روش منطق فازی. روستا و توسعه، دورۀ ۸، شمارۀ ۳.
4
زبردست، اسفندیار. جهانشاهلو، لعلا. (۱۳۸۶). بررسی عملکرد شهر جدید هشتگرد در جذب سرریز جمعیت. جغرافیا و توسعه، شمارۀ ۱۰.
5
زیاری، کرامت الله. ( ۱۳۷۹). برنامه ریزی شهرهای جدید. تهران: انتشارات سمت.
6
زیاری، کرامت الله. ( ۱۳۸۹). برنامه ریزی کاربری اراضی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
7
سعید نیا، احمد. (۱۳۸۲). کتاب شهرداری ها (جلد دوّم: کاربری زمین). تهران: انتشارات سازمان شهرداری های کشور.
8
فاطمی عقدا، سیّدمحمود و همکاران. (۱۳۸۴). بررسی خطر زمین لغزش با استفاده از منطق فازی (مطالعه موردی: منطقه رودبار). مجلّه علوم دانشگاه تهران، جلد ۳۱، شمارۀ ۱.
9
کاتبی، سراج الدّین. (۱۳۸۱). یادگیری تکاملی سیستمهای فازی (مجموعه مقالات مباحثی در نظریه مجموعه های فازی. زاهدان: دانشگاه سیستان و بلوچستان.
10
وزارت مسکن و شهرسازی. (۱۳۸۹). بازنگری طرح جامع شهر جدید هشتگرد. مرحله اول، جلد دوم.
11
وزارت مسکن و شهرسازی. (۱۳۹۰). طرح بازنگری توسعه و عمران شهر جدید پرند.
12
وزارت مسکن و شهرسازی، (۱۳۹۰)، طرح تفصیلی شهر جدید اندیشه. شرکت عمران شهرهای جدید.
13
Andrian Tiatsaholiniaina, L.A., V.S. Kouikoglou., et al., (2004). Evaluating strategies for sustainable development: fuzzy logic reasoning and sensitivity analysis. Ecological Economics, No. 48(2), pp: 149-172.
14
Aptronix , Inc., (1993). Fuzzy Logic - From Concept to Implementation. (Application Note EDU01V10-0193, (408) 428-1888).
15
Attar, Software., (2002). Fuzzy Logic in Knowledge Builder. A White Paper in: www.elsevier.com.
16
Bart, Kosko., Satoru, Isaka., (1993). Fuzzy Logic. Scientific American, Vol,269, July 1993, p.76.
17
G.J, Klir., T.A, Folger., (1998). Fuzzy Sets. Uncertainty and Information, (Prentice-Hall, Englewood Cliffs, N.J.).
18
George, Grekousis., Panos, Manetos., Yorgos, N.Photis., (2013). Modeling urban evolution using neural networks,fuzzy logic and GIS: The case of the Athens metropolitan area. Februrary 2013, Pages 193-203, Volume30, Cities.
19
Huntington.Technical, Brief., D, Brubaker., (1992). Fuzzy Motor Controller. April 1992, No,25, Menlo Park, CA. Fuzzy but Steady (1991 Discover Awards) (Discover, Vol. 12, Dec. 1991, pp.73).
20
J.C, Bezdek., (1989). The Coming Age of Fuzzy Logic. Proceedings of the 1989 IFSA Congress. (University of Washington, Seattle, WA.
21
Nikolay, Arefiev., Vitaly, Terleev., Vladimir, Badenko., (2015). GIS-based Fuzzy Method for Urban Planing. September 2015, Vol,117, pp: 39-44, Procedia Engineering
22
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل استراتژی های مؤثر بر نوسازی و بهسازی بافت تاریخی شهر یزد با استفاده از تکنیک SWOT
شهرها مهمترین دستاوردهای تمدنی ملّتها به شمار میآیند، از این رو هرچه بر قدمت شهرها و اینگونه سکونتگاههای انسانی افزوده شود، به لحاظ تاریخی و هویتِ سرزمینی ارزشمندتر میگردند و مردم، قدمت یک مکان و یا عرصه شهری را نمادی از هویت خویش میدانند. در این میان بافت تاریخی شهرها به عنوان گهواره و حافظهی هویتی شهرها از اهمیت خاصی برخوردارند و به توجه و مراقبت ویژهای نیاز دارند. از آن جهت که این میراث مشترک شهروندان و یک کشور اگر آسیب ببینند، قابل جبران نیست؛ لازم است در کانون توجه و اقدام مسئولین و برنامه ریزان قرار گیرد. در این مقاله که از نوع توصیفی– تحلیلی و با رویکردی کاربردی میباشد؛ تلاش است با استفاده از تکنیک تحلیلی SWOT به تحلیل استراتژی و راهبردهای مؤثر بر بهبود و نوسازی بافت فرسوده و تاریخی شهر یزد پرداخته شود. مؤلفه های مورد بررسی به صورت بازدیدهای میدانی و مطالعات اسنادی - کتابخانهای میباشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که با توجه به امتیاز نهایی مطالعات صورت گرفته نقاط قوت با امتیازبندی (304/21)، نقاط ضعف (299/35)، فرصتها (276/05) و تهدیدها دارای (318/19) امتیاز میباشد. بدین منظور بهترین راهبرد در بررسی مشکلات و برای به حداقل رساندن آنها، افزایش نقاط قوت و کاهش تهدیدها با عنوان (استراتژی ST یا راهبرد محافظه کارانه) شناسایی شد.
https://jusg.uk.ac.ir/article_1820_4213bf796270eabcc3398eeed3902e8b.pdf
2016-02-20
61
77
10.22103/juas.2017.1820
بهسازی و نوسازی
بافت تاریخی
مدل سوات
شهر یزد
علی
شمس الدینی
ali.shamsoddini@yahoo.com
1
عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
AUTHOR
منا
رستمی
mona_rostami@yahoo.com
2
کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی اکوتوریسم، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
LEAD_AUTHOR
مارال
رستمی
3
کارشناسی ارشد مهندسی معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
AUTHOR
ابراهیم زاده، عیسی و همکاران (۱۳۹۱). تحلیلی بر ساماندهی مداخله در بافت فرسوده شهری. فصلنامه پژوهش های جغرافیایی انسانی، شمارۀ ۸۱.
1
آزموده، مریم. قنبری، یوسف. (۱۳۹۳). تحلیل و ارزیابی استراتژی های مؤثر بر برنامه ریزی توسعه پایدار گردشگری تاریخی شهر یزد با استفاده از مدل (swot) (نمونه موردی: شهر یزد). همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار، مشهد.
2
بزّی، خدارحم. موسی زاده، حسین. خداداد، مهدی. (۱۳۹۴). ارزﻳﺎﺑﻲ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﻘﺶ ﺷﻬﺮداری در ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺣﺎﺷﻴﻪﻧﺸﻴﻦ ﺷﻬﺮ (مطالعه موردی: شهر گرگان). نشریه مطالعات نواحی شهری، سال دوّم، شمارۀ ۳، صص ۳۹-۲۳.
3
بنی هاشمی، ام هانی. سرور، رحیم. زیاری، یوسفعلی. (۱۳۹۲). توسعه میان افزا در بافت های فرسوده شهری (نمونه موردی: محلّه خانی آباد تهران). فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال ۱۰، شمارۀ ۴۰، صص ۵۴-۴۱.
4
رستمی، شهرام. نظری، نرگس. (۱۳۹۲). تحلیل فضایی بافت فرسوده شهری با تأکید بر راهبردهای سامان دهی فیزیکی - فرهنگی (نمونه موردی: شهر اسلام آباد غرب). فصلنامه برنامه ریزی فضایی، سال ۳، شمارۀ ۴، صص ۸۸-۷۳.
5
زیاری، کرامت الله و همکاران. (۱۳۸۷). ارائه الگوی بهینه بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری (نمونه موردی: شهر یزد). مجموعه مقالات اولین همایش بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری، جلد اول، مشهد.
6
زیاری، کرامت الله و همکاران. (۱۳۸۸). بررسی و ارزیابی سیاست های بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری. فصلنامه جغرافیای انسانی، سال ۲، شمارۀ ۱، صص ۵۸-۴۵.
7
سجادی، ژیلا. پورموسوی، سیّدمهدی. اسکندرپور، مجید. (۱۳۹۰). بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری با مشارکت مردمی (مطالعه موردی: محلّه دولاب تهران). فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط، سال ۴، شماره ۱۴، صص ۱۶۴-۱۴۳.
8
سرایی، محمّدحسین. ابراهیمی، سجاد. بیرانوند، مریم. (۱۳۸۷). بررسی عوامل مؤثر بر فرسودگی فیزیکی بافت قدیم شهر خرم آباد. همایش ملّی معماری و شهرسازی، مشهد.
9
شبیری، سیّدمحمّد. شمسی پاپکیاده، سیّده زهرا. قربانی، ناهید. (۱۳۹۳). ارزیابی میزان آگاهی کارشناسان نوسازی بافت فرسوده از مسایل زیست محیطی. فصلنامه آمایش محیط، سال ۷، شمارۀ ۲۴، صص ۴۰-۲۷.
10
شکور، علی. شمس الدینی، علی. حافظ رضازاده، معصومه. پاکزاد، سارا. (۱۳۹۳). بررسی تطبیقی راهکارهای توانمندسازی در بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی: محلّه های باربند و فاز ۱ زمین شهری در فیروزآباد). فصلنامه آمایش محیط، سال ۷، شمارۀ ۲۷، صص ۱۰۲-۷۹.
11
شماعی، علی. پوراحمد، احمد. (۱۳۸۳). تحلیلی بر سیاست ها و برنامه های بهسازی و نوسازی شهری در برنامه های توسعه کشور. فصلنامه پژوهش های جغرافیایی، شمارۀ ۴۸.
12
شماعی، علی. پوراحمد، احمد. (۱۳۹۱). بهسازی و نوسازی شهری از دیدگاه علم جغرافیا. چاپ سوّم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
13
صادقی، یدالله. نورمحمّدی، مهدی. (۱۳۸۹). راهکارای توانمندسازی جامعه محلّی در راستای بهسازی و نوسازی بافت فرسودۀ شهری (نمونه موردی: اسلام آباد، منطقه ۲ شهرداری تهران). اولین همایش بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری، مشهد.
14
فلامکی، محمّد مهدی. (۱۳۸۴). باز زنده سازی بناها و شهرهای تاریخی. چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
15
کلانتری خلیل آباد، حسن. پوراحمد، احمد. (۱۳۸۴). مدیریت و برنامه ریزی احیای ناحیه تاریخی شهر یزد. فصلنامه پژوهش های جغرافیایی، شمارۀ ۵۴.
16
کمانرودی، موسی. (۱۳۸۵). معیارهای فرسودگی شهری و برنامه های مداخله. فصلنامۀ اندیشه ایرانشهر، سال ۲، شمارۀ ۱۰، صص ۳۵-۲۹.
17
کولبی، افشین (۱۳۹۴ ). برنامه ریزی کیفیّت زندگی شهری در مراکز شهری، تعاریف و شاخص ها. مجلّه جستارهای شهرسازی، سال ۴، شمارۀ ۱۲.
18
مختاری ملک آبادی، رضا. ابراهیمی، مهدی. کرمی، آمنه. (۱۳۹۴). تدوین استراتژی های راهبردی بهسازی و بازسازی بافت فرسوده شهر جهرم با استفاده از مدل swot. فصلنامه آمایش محیط، سال ۸، شمارۀ ۲۹، صص ۲۰۰-۱۷۷.
19
موسوی، میرنجف و همکاران. (۱۳۹۱). بررسی نقش سرمایه اجتماعی در نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده (مطالعه موردی: شهر سردشت). فصلنامه مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه ای، سال ۴، شمارۀ ۱۵، صص ۶۶-۵۱.
20
میرکتولی، جعفر. علیپور، عباس. حسنی، عباسعلی. (۱۳۹۱). بررسی اثر سیاست های حمایتی دولت در مدیریت توسعه بافت های قدیمی و فرسوده شهری (مطالعه موردی: شهر بهشهر). فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، سال ۲، شمارۀ ۵، صص ۵۶-۳۷.
21
Burayidi, Michael.A., (2001). Keeping faith what we know about downtown revitalization in small urban centers. in the downtown ravitalizing centers of small communities, urayidi, michacl, newyork.
22
Leonard, Hill., (2012). Changing Places: The Advantages of Multi-sitedEthnography. In Hyderabad, Mark-Anthony. Multi-sited Ethnography: Theory, Praxis and Locality in Contemporary Research. Ashgate Publishing. pp: 165–180.
23
Silveira, E.Penna., (2005). An Agent-Based Model to Ruralurban Migration Analysis. arXiv: physics/0506021v1 2Jun 2005.
24
Walmsly, D.J., (1988). Urban Living. Longman Scientific and technical, Network.
25
www,۷eghlimsepahan.ir.
26
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل الگوی کالبدی – فضایی شهر آق قلا در استان گلستان
شناخت الگوی رشد فضایی شهرها و کشورها از جمله شهر آق قلا در استان گلستان، برای تدوین سیاستهای مناسب و دستیابی به توسعه پایدار امری اساسی است. لذا شناخت میزان تجمع و پراکندگی و نحوه تمرکز جمعیت در آنها ضروری است. لذا، با استفاده از روشهای آمار فضایی به تحلیل چگونگی الگوی رشد فضایی شهر آق قلا میپردازیم. در این چهارچوب، جهت آزمون فرضیه از روشهای مختلف آمار فضایی از جمله تحلیل خوشه بندی، ضریب موران، گری، G عمومی، تحلیل لکه های داغ استفاده شد. داده های مورد نیاز نیز به روش کتابخانه ای و با استفاده از آمار بلوکه شهر گردآوری شد. نتایج محاسبه درجه تجمع از طریق ضریب موران و گری، الگوی تصادفی متمایل به پراکندگی را نشان میدهد. همچنین شاخص G عمومی تمرکز پایین جمعیت و فعالیت را نشان میدهد. در مجموع مشخص گردید که الگوی توزیع و تمرکز جمعیت و اشتغال در شهر آق قلا از نوع تصادفی متمایل به پراکنده است و با تمرکز پایین. میتوان گفت که الگوی پراکنده میتواند تأثیرات منفی زیادی در بخشهای مختلف اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی به بار آورد.
https://jusg.uk.ac.ir/article_1821_225cf81c8d22c462322a45ae16d02174.pdf
2016-02-20
79
96
10.22103/juas.2017.1821
رشد فضایی
سیستم اطلاعات جغرافیایی
لکّه های داغ
شهر آق قلا
بهمن
صحنه
b.sahneh@gu.ac.ir
1
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه گلستان، گلستان، ایران
AUTHOR
مصطفی
دهداری
mostafa.dehdari202@gmail.com
2
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه گلستان، گلستان، ایران
LEAD_AUTHOR
ابراهیم
معمری
3
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه گلستان، گلستان، ایران
AUTHOR
اطهاری، کمال. (۱۳۷۹). به سوی کارآمدی دخالت دولت در بازار زمین شهری. فصلنامه اقتصاد مسکن، شمارۀ ۳۰، صص ۳۸-۲۴.
1
بابایی فر، عاطفه. (۱۳۹۱). بررسی توسعه فیزیکی شهر دزفول. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز.
2
بزّی، خدارحم. شرافت سید، امان گلدی. (۱۳۸۷). تأملی بر بازار هفتگی آق قلا و اثرات اقتصادی - اجتماعی آن. مجلّه فضای جغرافیایی، سال ۸، شمارۀ ۲۴.
3
پوراحمد، احمد. حسام، مهدی. آشور، حدیثه. صابر، محمدپور. (۱۳۸۹). تحلیلی بر الگوی گسترش کالبدی - فضایی شهر گرگان با استفاده از مدل های آنتروپی شانون و هلدرن. مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال ۱، شمارۀ ۳، ص ۱۸-۱.
4
تقوایی، مسعود. سرایی، محمّدحسین. (۱۳۸۳). گسترش افقی شهرها و ظرفیت های موجود زمین (مورد مطالعه: شهر یزد). فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شمارۀ ۷۳.
5
حسینی، سیّدعلی. پوراحمد، احمد. ویسی، رضا. (۱۳۹۲). مکان یابی جهات بهینه توسعه فیزیکی شهر رشت با استفاده از مدل AHP. چشم انداز جغرافیایی در مطالعات انسانی، شماره ۲۳، صص ۷۲-۵۵.
6
حسینی، سیّدهادی. قدمی، مصطفی. (۱۳۹۲). تحلیل الگوی توسعه کالبدی - فضایی شهر سبزوار. فصلنامه فضای جغرافیایی، سال ۱۳، شماره ۴۴، صص ۲۴۰–۲۱۹.
7
حسینیون، سولماز. (۱۳۸۵). شهر فشرده شهر فردا. مجلّه شهرداری ها (ماهنامه پژوهشی آموزشی و اطلاع رسانی، برنامه ریزی و مدیریت شهری)، سال ۶، شمارۀ ۷۳، صص ۱۶-۱۲.
8
حیاتی، سلمان. (۱۳۹۱). تحلیل شاخص های رشد هوشمند شهری در مشهد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی.
9
رهنما، محمّدرحیم. غلامرضا، عباس زاده. (۱۳۸۷). اصول، مبانی و مدل های سنجش فرم کالبدی شهر. چاپ اول. مشهد: جهاد دانشگاهی مشهد. گروه پژوهشی مطالعات شهری و منطقه ای.
10
رهنمایی، محمّدتقی. (۱۳۷۰). جغرافیا و برنامه ریزی ناحیه ای. جزوه درسی دوره کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.
11
زیاری، کرامت الله. قدیری، محمود. دستا، فرزانه. (۱۳۹۳). سنجش و ارزیابی الگوی گسترش فیزیکی شهر یزد. فصلنامه پژوهش های جغرافیای انسانی، دورۀ ۴۶، شمارۀ ۲، صص ۲۷۲- ۲۵۵.
12
سازمان آمار ایران. سالنامه های آماری از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۲ استان گلستان.
13
سلطان زاده، حسین. (۱۳۶۵). مقدمه ای بر تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران. تهران: نشر آبی.
14
شماعی، علی. (۱۳۸۱) . توسعه ناموزون فضایی - کالبدی شهر یزد و اثرات آن بر ساخت اکولوژی شهر. پژوهش های جغرافیایی. شمارۀ ۴۶.
15
فرید، یدالله. ( ۱۳۷۳). جغرافیا و شهرشناسی. تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
16
قربانی، رسول. (۱۳۸۳). تراکم و ساماندهی فضاهای شهری. رسالۀ دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
17
ماجدی، حمید. (۱۳۸۷). زمین و جایگاه آن در توسعه شهری. ماهنامه شهرداری ها، شمارۀ ۳۷، صص ۸-۱.
18
مثنوی، محمّدرضا. (۱۳۸۱). توسعه پایدار و پارادایم های جدید توسعه شهری. مجلّه محیط شناسی، شمارۀ ۳۱.
19
مشهدی زاده دهاقانی، ناصر. (۱۳۷۳). تحلیلی از ویژگی های برنامه ریزی شهری در ایران. تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت.
20
میرکتولی، جعفر. قدمی، مصطفی. مهدیان بهنمیری، معصومه. محمدی، سحر. (۱۳۹۰). مطالعه و بررسی روند و گسترش کالبدی - فضایی شهر بابلسر با استفاده از مدل های آنتروپی شانون و هلدرون. فصلنامه چشم انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، سال ۶، شمارۀ ۱۶، صص ۱۵۵-۱۳۳.
21
نوابخش، مهرداد. صفی، سمیه. (۱۳۸۸). بررسی اثرات زیست محیطی و رشد فیزیکی شهر ملایر. فصلنامه جغرافیای سرزمین، سال ۶، شمارۀ ۲۳.
22
وارثی، حمیدرضا. (۱۳۹۱). تحلیلی بر عوامل خزش شهری و رشد فیزیکی شهر گناباد با استفاده از مدل های آنتروپی و هلدرن. آمایش سرزمین، سال ۴، شمارۀ ۶.
23
Johanson, E.A.J.,(1998). The Orgnaization of Spase in Development Press. Countries, Cambridge, Harvard University.
24
Menon, Neha., (2004). Urban sprawl. Vision the journal of the WSC-SD, Vol,2, No.3.
25
Shi. Y., Xiang, S., Xuedong, Z., (2012). Characterizing growth types and analyzing growth density distribution in response to urban growth patterns in peri- urban areas of Lianyungang City. Journal of Landscape and Urban Planning.
26
Tsai, Y., Het, Al., (2005). Quantifying urban form: compactness. Versus Sprawl. Urban
27
ORIGINAL_ARTICLE
شناسایی پتانسیل های زمینه ساز توسعه خلّاق در بافت فرسوده - تاریخی با تاکید بر ارتقای گردشگری (نمونه موردی: محلّه میدان ارگ، منطقه 1 شهر کرمان)
بافتهای فرسوده به دو دسته کلی دارای ارزش و فاقد ارزش تقسیم میشوند. رویکردهای جدید مرمّتی سعی در تکیه بر میراث موجود در بافتهای فرسوده دارای ارزش و تلفیق اقتصاد و فرهنگ و احیای پایدار بافتهای تاریخی از طریق تعیین نقش آنها در سازمان فضایی شهر دارد. یکی از رویکردهای مطرح در این زمینه، رویکرد گردشگری در برنامهریزی شهری است. امروزه این رویکرد به عنوان نوعی جدید از انواع گردشگری، موضوع مهمی در توسعه و دگرگونی شهرها در جهان محسوب میشود. در این مقاله با معرفی مفهوم توسعه خلّاق و تبیین نگرشهای گوناگون مرمّت و شناسایی نواحی دارای پتانسیل جذب گردشگر و دارای اولویت در زمینه توسعه خلّاق با استفاده از مدل SZCD شناسایی پهنه های زمینه ساز توسعه خلّاق و مدل تحلیلی AHP و نرم افزار ArcGIS در محدوده مورد نظر میباشد. هر یک از این عوامل، معیارها و شاخصهای مدل کالبدی- عملکردی، اجتماعی– اقتصادی و نهادی - مدیریتی را از محدوده مورد مطالعه استخراج کرده و نتایج به صورت نقشه تهیه شده و خروجی آن در بردارنده پهنه هایی میباشد که بر اساس این شاخصها و معیارها بهترین پهنه برای توسعه خلّاق و دخالت در بافت به منظور جذب گردشگر میباشد. نتایج تحقیق نشان میدهد که معیار کالبدی – عملکردی با ارزش 0/699 نسبت به سایر معیارها، از اهمیّت بیشتری برخوردار بوده و معیارهای اقتصادی – اجتماعی با ارزش 0/243 در مرتبه دوّم اهمیّت قرار دارند. شاخص نهادی مدیریتی با ارزش 0/088 در ضریب اهمیّت نرمال هر یک از معیارها نسبت به همدیگر از عملکرد بسیار ضعیفی در بین معیارهای مورد مطالعه داشته است.
https://jusg.uk.ac.ir/article_1822_1df1aed0ff644b24417d36b6578c9ae9.pdf
2016-02-20
97
118
10.22103/juas.2017.1822
بافت فرسوده
بافت تاریخی
گردشگری
توسعۀ خلّاق
علی اصغر
عبدالهی
aliabdollahi1313@gmail.com
1
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید باهنر کرمان
LEAD_AUTHOR
سعیده
بهداشت
2
دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، قزوین، ایران
AUTHOR
ابلقی، علیرضا. (۱۳۸۰). بافت تاریخی، حفاظت، مرمّت، بهسازی یا نوسازی. فصلنامه هفت شهر، سال ۲، شمارۀ ۴.
1
پوراحمد، احمد.عبادی، جاوید. (۱۳۷۹). نقش اکولوژی اجتماعی در بافت قدیم شهر ری. پژوهش های جغرافیایی. شمارۀ ۳۹، صص ۱۰۳-۹۳.
2
حبیبی، کیومرث و همکاران (۱۳۸۶). بهسازی و نوسازی بافت های کهن شهری. چاپ اول تهران: نشر انتخاب،.
3
حبیبی، کیومرث. پوراحمد، احمد. مشکینی، ابوالفضل. (۱۳۸۶). بهسازی و نوسازی بافت های کهن شهری. سنندج: انتشارات دانشگاه کردستان.
4
دیناری، احمد. (۱۳۸۹). گردشگری شهری در ایران و جهان. چاپ دوم، مشهد: انتشارات واژگان خرد.
5
رفیعیان، محسن. (۱۳۸۸). شناسایی پهنه های زمینه ساز توسعه خلّاق در بافت فرسوده با رویکرد گردشگری در برنامه ریزی شهری (محلّه امامزاده یحیی تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه تربیت مدرس.
6
عباس زادگان، مصطفی. رضازاده، راضیه. (۱۳۸۰). نگاهی به طرح حفظ، احیاء و بازسازی بافت تاریخی سمنان. فصلنامه هفت شهر، شمارۀ ۴.
7
عندلیب، علیرضا. (۱۳۸۵). دفترهای نوسازی در بافت فرسوده. جلد اول: نوسازی بافت های فرسوده حرکتی نو در شهر تهران. چاپ اول، تهران: انتشارات سازمان نوسازی شهر تهران.
8
عندلیب، علیرضا. (۱۳۸۶). فرایندهای نوسازی بافت های فرسوده شهر تهران.
9
لنگ، جان. (۱۳۸۶). طراحی شهری: گونه شناسی رویه ها و طرح ها. ترجمه سیّدحسین بحرینی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
10
مهدوی، محمّدجواد. (۸۱-۱۳۸۰). راهبردهای توسعه بافت فرسوده. هفت شهر. شمارۀ ۷.
11
Agarwal, C., Green, G.L., Grove, Evans, M., T., Schweik., (2002). A Review and Assessment of Land-Use Change Models: Dynamics of Space, Time, and Human Choice. Indiana University US Forest Service and Center for the Study of Institutions, Population, and Environmental Change (CIPEC).
12
American Planning Association (2006). Planning and Urban Design Standards”, New Jersey, wiley & Sons, Inc.
13
Bhat, Chandra., et al (2002). Development of an Urban Accessibility Index. Centre for Transportation Research the University of Texas at Austin.
14
Christian.M, Rogerson .(2006). Creative Industries and Urban Tourism:South African Perspectives. Urban Forum, Vol,17, No.2.
15
Guttenburg, Albert., (2002). Multidimentional Land Use classification and How It Evolved: Reflections on a Methodological Innovation in Urban planning. Jornal of Planning History, Vol,1, No.4.
16
Harril, Rich., D.Potts, Tomas., (2003). Tourism Planinng in Historic District. APA Journal, Vol,69, No.3.
17
J.Scott, Allen., (2006). Creative Cities: Conceptual Issues and Policy Questions. Journal of Urban Affairs, Vol,28, No.1.
18
K. Robert., (1982). Inner City Regeneration. North East London Polytechnics.
19
Kuyler, P., (2006). Application of Multi-criteria Analysis in Landuse Decisions. Centre for Environmental Management, University of the Free State, ( May).
20
Mary, Ann.Levine., Kelly, M.Britt., James, A.Delle., (2005). Heritage Tourism and Community Outreach: Public Archaeology at the Thaddeus Stevens and Lydia Hamilton Smith Site in Lancaster, Pennsylvania USA. Int Journal of Heritage Studies, Vol,11, No.5.
21
Miyakuni, Kaoruko., Gail.A, Vander.Stoep., (2006). Linking Linkage Concepts from Diverse Fields to Build a Community-Based Tourism Planning Framework: The Case of Shuri, Japan. Tourism Geographies,Vol,8, No.3.
22
Musturd, Sako., (2001). Amesterdam Az Creative Cultural Knowledge City: Some Conditions. Built, environment, Vol,30, NO.3.
23
Rami.Farouk, Daher., (2006). Urban Regeneration/Heritage Tourism Endeavours: The Case of Salt, Jordan Local Actors, International Donors, and the State. International Journal of Heritage Studies, Vol,11, No.4.
24
Rich, Harril., Tomas, D.Potts., (2003). Tourism Planning in Historic District, Attitudes Toward Tourism Development in Charleston. APA Journal, Vol,63, No.3.
25
Richard, F., (1996). Regional Creative Destruction: Production Organization, Globalization, and the Economic Transformation of the Midwest. Economic Geography, Vol,72, No.3.
26
ORIGINAL_ARTICLE
مکان گزینی مراکز درمانی شهر سیرجان با استفاده از روش Ad-Hock
رشد شهرها و توسعه روزافزون و اغلب نامتناسب آنها تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی صورت میگیرد. ارائه خدمات به شهروندان و دسترسی آنها به امکانات شهری از مهمترین اولویتهای برنامه ریزان و مدیران شهری محسوب میشود. ارائه بهترین خدمات، معمولاً با مکانیابی مراکز خدماتی معنا و مفهوم واقعی خود را پیدا میکند. مسلماً مشخص کردن معیارهای لازم و مؤثر بر مکانیابی این مراکز و تعیین اولویت یا وزن هر معیار در فرآیند مکانیابی اهمیت به سزایی دارد. در این پژوهش به منظور مکانیابی مراکز درمانی شهر سیرجان از 11 معیار از قبیل فاصله تا مراکز درمانی موجود، فاصله تا معابر، تراکم جمعیت، فاصله تا مراکز محله های شهری و ... استفاده شده است. ابتدا با استفاده از نرم افزار ArcGIS نسبت به تهیه لایه های رستری هر کدام از معیارها اقدام شده و سپس با وزندهی به زیرمعیارهای هر معیار به روش تحلیل سلسله مراتبی AHP و روش اَد-هوک نسبت به همپوشانی لایه های رستری وزن دارشده اقدام گردیده و معیار تراکم جمعیّت و فاصله تا مراکز درمانی موجود بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده اند. نتایج حاصل که به صورت نقشه مناسبت عرصه و نقشه بهترین مناطق جهت احداث مراکز درمانی جدید بهدست آمده، نشان میدهد که از مجموع مساحت 48 کیلومتر مربعی شهر سیرجان، در حدود 6/9 کیلومتر مربع جهت احداث مراکز درمانی جدید مناسب است. همچنین با بهره گیری از تابع اشتراک در محیط ArcGIS مشخص شد که هیچگونه ارتباط مؤثر و مناسبی بین تراکم جمعیت و مراکز درمانی فعلی شهر سیرجان وجود ندارد. در نهایت با استفاده از آزمون «فاصله تا مکانهای مطلوب» مشخص شد که مراکز درمانی فعلی شهر سیرجان در مکانهای مناسبی احداث نشدهاند.
https://jusg.uk.ac.ir/article_1823_4d70253d2157fe88e656ab49417c168a.pdf
2016-02-20
119
138
10.22103/juas.2017.1823
مکان یابی
مراکز درمانی
سیستم اطلاعات جغرافیایی
فرایند تحلیل سلسله مراتبی
سیرجان
حسین
غضنفرپور
ma1380@uk.ac.ir
1
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
AUTHOR
محسن
کمانداری
mohsenkamandari@yahoo.com
2
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
عاطفه
عامری
3
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران
AUTHOR
ابراهیمزاده، عیسی. احدنژاد، محسن. ابراهیمزاده، آسمین. شفیعی، حسین. (۱۳۸۹). برنامهریزی و ساماندهی فضایی- مکانی خدمات بهداشتی و درمانی با استفاده از GIS (مورد: شهر زنجان). پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارۀ ۷۳، صص ۵۸ -۳۹.
1
پوراحمد، احمد. سیف الدینی، فرانک. نیک پور، عامر. (۱۳۸۸). بررسی کاربری اراضی در بخش مرکزی شهر آمل. پژوهشهای جغرافیای انسانی. سال۴۱، شمارۀ ۶۷، صص ۱۶-۱.
2
پورمحمدی، محمدرضا. (۱۳۸۲). برنامه ریزی کاربری اراضی شهری. تهران: انتشارات سمت.
3
تقوایی، مسعود. عزیزی، داود. (۱۳۸۷). برنامه ریزی و مدیریت بحران با تاکید بر امکانات، تأسیسات، خدمات و مکان گزینی مراکز بهداشتی و درمانی. اصفهان: انتشارات کنکاش.
4
خدابخشی، زهرا. (۱۳۸۵). تحلیل برنامه ریزی کاربری اراضی شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی ناحیه دو شهر نیشابور. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا، دانشگاه یزد.
5
دارابی، سزار. (۱۳۸۴). بررسی عملکرد فضایی و ساماندهی نحوۀ توزیع خدمات درمانی (بیمارستان)، مطالعه موردی: شهر شیراز. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز.
6
زیاری، کرامت الله. بشارتی فر، صادق. رشیدی فرد، نعمت الله. (۱۳۸۹). ارزیابی کاربری اراضی شهر دهدشت (کهکیلویه و بویراحمد). نشریه آمایش محیط، ملایر، دورۀ ۳، شمارۀ ۱۰، صص ۲۲-۱.
7
زیاری، یوسف علی. (۱۳۸۷). بررسی و مکان یابی دفاتر اسناد رسمی با استفاده از روش AHP در محیط GIS. فصلنامه جغرافیای انسانی، شمارۀ ۱، تهران، صص ۸۹-۷۳.
8
سیف الدینی، فرانک. (۱۳۸۳). مبانی برنامه ریزی شهری. تهران: انتشارات آییژ.
9
شاعلی، جعفر. (۱۳۷۹). توزیع فضایی مراکز خدمات درمانی و بهداشتی در مناطق شهری تهران. مجله پژوهش های جغرافیایی، تهران، شمارۀ ۳۸، صص ۳۱–۱۹.
10
عزیزی، منصور. (۱۳۸۱). کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در مکانیابی توزیع فضایی و تحلیل شبکه مراکز بهداشتی و درمانی (نمونه بررسی: شهر مهاباد). پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تبریز.
11
الماس پور، فرهاد. (۱۳۸۰). کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در تجزیه و تحلیل شبکه، توزیع فضایی و مکانی داروخانه ها (نمونه موردی: منطقه ۶ تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
12
۱ محمّدی سرین دیزج، مهدی. (۱۳۸۴). تحلیل پراکندگی و مکان یابی پارک های شهری با استفاده از GIS (مطالعه موردی: منطقه ۲ شهر زاهدان). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
13
مرکز آمار ایران. (۱۳۹۰). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ شهرستان سیرجان. دفتر آمار و اطلاعات معاونت برنامهریزی استانداری کرمان.
14
مهندسین مشاور فرنهاد. (۱۳۸۸). مکان یابی پایگاههای امداد و نجات با استفاده از GIS و روش ارزیابی چندمعیاری.
15
هوشیار، حسن. (۱۳۸۹). مکانیابی کاربریهای درمانی با استفاده از روش AHP (مطالعۀ موردی: شهر مهاباد). فصلنامۀ فضای جغرافیایی، سال ۱۱، شمارۀ ۳۶، صص ۱۵۰-۱۳۱.
16
Boroushaki, S., Malczewski, J., (2008). Implementing an extension of the analytical hierarchy process using ordered weighted averaging operators with fuzzy quantifiers in ArcGIS. Computers & Geosciences, No,34, pp: 399-410.
17
Kmandari, M., Ghazanfarpour, H., Safarpour, M., (2014). A Study on Spatial - locational distribution of health care use, by GIS system Case Study: Hospitals in Kerman. Journal of Middle East Applied Science and Technology, Vol,60 Issu.15.
18
Makropoulos, C.K., Butler, D., (2006). Spatial order weighted averaging: incorporating spatially variable attitude towards risk in spatial multi-criteria decision-making. Environmental Modelling & Software, P,69.
19
Ngai, E.W.T., Chan, E.W.C., (2005). Evaluation of knowledge management tools using AHP. Expert Systems with Applications 29.
20
Tiwari, D.N., Loof, R., Paudyal, G.N., (1999). Environmental economic decision-making in lowland irrigated agriculture using multi-criteria analysis techniques. Agricultural Systems, No,60, pp: 99-112.
21
Tuzkaya, G., (2008). An analytic network process approach for locating undesirable facilities: an example from Istanbul, Turkey. Journal of Environmental Management, No,88, pp: 970-983.
22
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی وضعیت مناطق چهارگانه شهر کرمان به لحاظ برخورداری از مؤلّفه ها و شاخص های تاب آوری
در طی سالهای اخیر، تعداد کسانی که در شهرها زندگی میکنند به بیش از افراد ساکن در بیرون از شهرها رسیده است. امروزه این مراکز جمعیتی در معرض وقوع انواع سوانح قرار دارند که نتیجه ای جز توسعه ناپایدار شهری نخواهد داشت. در حال حاضر دیدگاه غالب از تمرکز بر روی صرفاً کاهش آسیب پذیری به افزایش تاب آوری در مقابل سوانح تغییر پیدا کرده است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی وضعیت تاب آوری مناطق چهارگانه شهر کرمان میباشد. به این منظور با استفاده از نمونه گیری طبقه بندی تصادفی، تعداد 40 کارشناس به عنوان نمونه انتخاب شده است. برای نیل به این هدف از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تحلیل پرسشنامه در بین کارشناسان بهره گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از تکنیکهایی چون آنتروپی، ویکور و SAR استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل آماری نشان میدهد که از میان شاخصها در چهار منطقه، شاخص اجتماعی با وزن 0/35 داری اهمیت نسبی بیشتری است. در نهایت بر اساس نتایج حاصل از تکنیکهای رتبه بندی به ترتیب منطقه 2، منطقه 1، منطقه 4 و منطقه 3، رتبه بندی شده اند. به طوری کلی میتوان گفت منطقه 2 دارای وضعیت مناسبتری و منطقه 3 بدترین وضعیت را به لحاظ تابآوری در مقابل سوانح دارد.
https://jusg.uk.ac.ir/article_1824_2870ffd082dbfdc4e66520055653b9b6.pdf
2016-02-20
139
154
10.22103/juas.2017.1824
مدیریت سوانح
آسیب پذیری
تاب آوری
ابعاد و مؤلفه ها
شهر کرمان
امید
مبارکی
omidmobaraki@gmail.com
1
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
LEAD_AUTHOR
منیژه
لاله پور
2
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
AUTHOR
زهرا
افضلی گروه
3
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
AUTHOR
حافظ نیا، محمّدرضا. (۱۳۹۰). مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: انتشارات سمت.
1
رضایی، محمّدرضا. (۱۳۸۹). تبیین تاب آوری اجتماعات شهری به منظور کاهش اثرات سوانح طبیعی زلزله (مطالعه موردی: کلانشهر تهران). رساله دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری.
2
سازمان آمار و فناوری اطلاعات کرمان واحد GIS. (۱۳۹۰).
3
صالحی، اسماعیل. آقابابایی، محمّدتقی. سرمدی، هاجر. فرزادبهتاش، محمّدرضا. (۱۳۹۰). بررسی میزان تاب آوری محیطی با استفاده از مدل شبکه علیّت. مجلّه محیط شناسی، شماره ۵۹.
4
عینالی، جمشید. ( ۱۳۸۹). ظرفیت سازی برای کاهش اثرات سوانح طبیعی (زلزله) در مناطق روستایی (مطالعه موردی: شهرستان خدابنده). رساله دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، به راهنمایی مهدی پورطاهر.
5
فرزاد بهتاش، محمّدرضا. کی نژاد، علی. پیربابایی، محمّدتقی. عسگری، علی. (۱۳۹۲). ارزیابی و تحلیل ابعاد و مؤلفه های تاب آوری کلان شهر تبریز. نشریه هنرهای زیبا معماری و شهرسازی، دورۀ ۱۸، شمارۀ ۳.
6
مرکز آمار ایران، سرشماری سال ۱۳۸۵ و ۱۳۹۰.
7
معاونت برنامه ریزی استانداری کرمان. (۱۳۹۰). ویژگی های استان کرمان از دیدگاه تقسیمات کشوری و جمعیتی سال ۱۳۹۰.
8
Ainuddin, S., Routray, Jayant.Kumar., (2012). Community resilience framework for an earthquake prone area in Baluchistan. Int J of Disaster Risk Reduction, No,2, pp: 25-36.
9
Bhandari, R.B., Okada, N., Yokomatsu, M., Ikeo, H., (2010). Building a Disaster Resilient Community through Ritual Based social Capital: A Brief Analysis of Finding from the Case Study of Kishiwada, Annuals of Disaster Prevntion. Kyoto Univ. No,۵۳B, www.dpri.kyotou.ac.jp/no53/ronbunB/a53b.
10
Bruneau., et al., (2003). A framework to quantitatively assess and enhance the seismic resilience of communities. Earthquake Spectra No,19 (4).
11
Carpenter, S., Walker, B., Anderies, J.M., Abel, N., (2001). From metaphor to measurement: resilience of what to what. journal of Ecosystems, No,4(8).
12
Cutter, L., Burton, C., Emrich, C., (2010). Disaster Resilience Indicators for Benchmarking Baseline Conditions, Homeland Security and Emergency Management, 7.
13
Cutter, S.L., (2008.). A place-based model for understanding community resilience to natural disasters. journal of Global Environmental Change, pp:1-9. doi:10,1016/j.gloenvcha.
14
Geldermann, J., Zhang, K. & Rentz, O., (2003). Multi-criteria group decision support for integrated technique assessment. journal of French-German Institute for Environmental Research (DFIU).
15
Herreria, E., et al., (2006). Assessing dependence on water for agriculture and social resilience. Canberra: Bureau of Rural Sciences.
16
Klein, R.J., N.Thomalla, F., (2003). Resilience to natural hazards: how useful is this concept. Environmental Hazards5 (1–2).
17
Mayunga, J.S., (2007). Understanding and Applying the Concept of Community Disaster Resilience: A capital-based approach. A draft working paper prepared for the summer academy for social vulnerability and resilience building, pp: 22 - 28 July 2007.
18
Moor, J., (2001). Cities at risk. Habitat Debate, No,7(4).
19
UN/ISDR., (2005). Hyogo framework for 2005-2015: Building the resilience of the nations and communities to disasters. www.unisdr.org/wcdr/intergover/official-docs/Hyogoframework action-English .pdf, accessed, January 04, 2005.
20